Radio Plays από το Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου

Σε μια συγκυρία κατά την οποία η θεατρική πράξη αντιμετωπίζει συνεχιζόμενους περιορισμούς και ανυπέρβλητα εμπόδια, το Φεστιβάλ Αθηνών & Επιδαύρου δίνει νέα πνοή στο ραδιοφωνικό θέατρο.

Το ραδιοφωνικό θέατρο είναι ένα είδος μαγικό, με το οποίο γαλουχήθηκαν μεταπολεμικά γενιές και γενιές. Μέσα από το ραδιόφωνο, γνωρίσαμε τους μεγαλύτερους δραματουργούς του 20ού αιώνα με όχημα εμβληματικές φωνές ηθοποιών υπό τη μπαγκέτα σημαντικών σκηνοθετών του Ελληνικού Θεάτρου. Παντρεύοντας τη σκηνική πράξη με τη μοναχική ακρόαση και τον θεατρικό λόγο με τη φωνή, το θέατρο στο ραδιόφωνο έχει την αρετή να υπερβαίνει περιορισμούς τόπου και χρόνου.

Τον ερχόμενο Δεκέμβριο, το Open Plan εμπλουτίζεται με το πρόγραμμα των Radio Plays, μια νέα πρωτοβουλία του Φεστιβάλ, σε καλλιτεχνική σύλληψη της Κατερίνας Ευαγγελάτου. Πέντε ξεχωριστοί δημιουργοί, καταξιωμένοι και ανερχόμενοι, ο Γιάννης Χουβαρδάς, o Δημήτρης Καταλειφός, ο Αργύρης Ξάφης, η Μαρία Μαγκανάρη και ο Γιώργος Κουτλής, αναλαμβάνουν τη σκηνοθεσία αντίστοιχων ραδιοφωνικών έργων, βασισμένων σε Ελληνικά αστυνομικά διηγήματα, τα οποία ζωντανεύουν φωνές αγαπημένων ηθοποιών απ’ όλες τις γενιές του Θεάτρου μας. Ταυτόχρονα κορυφαίοι εκπρόσωποι της ελληνικής τζαζ σκηνής ερμηνεύουν συνθέσεις ειδικά γραμμένες για τα έργα αυτά. Όλα τα ονόματα των καλλιτεχνών που συμμετέχουν στα Radio Plays θα ανακοινωθούν σε λίγες μέρες.

Το πρόγραμμα των Radio Plays απαντά στην ανάγκη στήριξης του σύγχρονου καλλιτεχνικού δυναμικού του Ελληνικού Θεάτρου, που πλήττεται από την πανδημία, και ταυτόχρονα προσφέρει νέο πεδίο δράσης σε Σκηνοθέτες, Ηθοποιούς, Μουσικούς – πεδίο δράσης που ευνοεί τη γέννηση νέων έργων και την ανανέωση του ίδιου του θεατρικού λόγου. Συγχρόνως, ανοίγει ένα νέο δίαυλο επικοινωνίας μεταξύ του Φεστιβάλ και του ευρύτερου θεατρικού κοινού, παρασύροντάς μας σ’ ένα κόσμο μυστηρίου με όχημα τις πιο δυνατές πένες της αστυνομικής λογοτεχνίας στην Ελλάδα.   

Τα Radio Plays θα μεταδίδονται από την ιστοσελίδα του Φεστιβάλ με δωρεάν ακρόαση για όλους.

Ραδιοφωνικό Θέατρο και Αστυνομική Λογοτεχνία

Το Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου με αυτό το νέο εγχείρημα συνδυάζει το ραδιοφωνικό θέατρο με την αστυνομική λογοτεχνία και την τζαζ μουσική, δημιουργώντας νέα ακουστικά έργα. Ανεξιχνίαστες δολοφονίες, ερωτικά πάθη και επαγγελματικές αντιζηλίες, εκβιασμοί και οικονομικές δολοπλοκίες, ιδιόρρυθμοι ντεντέκτιβ και ψυχολογικά ασταθείς ήρωες, γοητευτικές περσόνες που κρύβουν αθέατες, σκοτεινές πλευρές. Όλα όσα συνθέτουν το παζλ ενός κόσμου που ακροβατεί πάνω στο καλό και στο κακό, ενός κόσμου περίπλοκου που φωτίζεται δημιουργικά από την πένα πέντε ταλαντούχων Ελλήνων συγγραφέων.

Όπως λέει η Καλλιτεχνική Διευθύντρια του Φεστιβάλ Κατερίνα Ευαγγελάτου «Μετεξελίσσοντας την παράδοση του ραδιοφωνικού θεάτρου, επιλέξαμε να δημιουργήσουμε έναν κύκλο έργων, που στηρίζονται στην αστυνομική λογοτεχνία υπό τον ήχο της τζαζ. Είναι μυστήριο, αλλά αγάπησα την αστυνομική λογοτεχνία από παιδί. Η πρόωρη αυτή έλξη ξεκίνησε με παιδικά αστυνομικά μυθιστορήματα, και πολύ γρήγορα, προχώρησε στην Άγκαθα Κρίστι, ενώ στη συνέχεια το ενδιαφέρον μου μετατοπίστηκε στους σύγχρονους -ευρωπαίους κυρίως- συγγραφείς αστυνομικής λογοτεχνίας. Ταυτόχρονα, η μαγεία του ακουστικού θεάτρου, από το ραδιόφωνο μέχρι τους δίσκους βινιλίου, έδινε χώρο στη φαντασία μου να πετάξει σε ένα σύμπαν ελευθερίας, με αφηγήσεις και πρόσωπα που χαράχτηκαν στη μνήμη μου. Μέσα σε αυτή την δύσκολη συγκυρία, αποφασίσαμε να δημιουργήσουμε έργα που θα μπορούν να φτάσουν σε κάθε σπίτι ,για να διεγείρουν την φαντασία και να ερεθίσουν το ενδιαφέρον του κοινού, μετακινώντας το επίκεντρο από την εικόνα στον ήχο. Λόγος και ζωντανή, πρωτότυπη μουσική, ειδικά γραμμένη για τα έργα αυτά, ενεργοποιούν μια πλειάδα καλλιτεχνών για τη δημιουργία ολοκληρωμένων ακουστικών έργων που ελπίζουμε ότι θα απολαύσετε».

Οι φωτογραφίες από την ιδιαίτερη, νουάρ φωτογράφιση των σκηνοθετών είναι της Πηνελόπης Γερασίμου

Αναλυτικά τα έργα που θα μεταδοθούν:

Ο ξένος της Αθηνάς Κακούρη

Σκηνοθεσία Μαρία Μαγκανάρη

Ο αγαπημένος ήρωας της Κακούρη, Αστυνόμος Γεράκης, προσπαθεί εδώ να διαλευκάνει τον θάνατο ενός μετανάστη, που βρίσκεται νεκρός κάτω από έναν υδατόπυργο στην ελληνική επαρχία. Πρωταγωνιστές στην έρευνα του αστυνόμου είναι η δυναμική και αντιπαθής εργοδότριά του, Θεανώ Πετρομανώλη, και η, ψυχολογικά ασταθής κόρη της, Νεφέλη. Θα μπορέσει ο Γεράκης να ανακαλύψει αν ο Ξένος δολοφονήθηκε ή αν η πτώση του ήταν απλά «ένα ατύχημα»;

Οι κορυδαλλοί της πλατείας Αμερικής του Φίλιππου Φιλίππου

Σκηνοθεσία Δημήτρης Καταλειφός

Στους Κορυδαλλούς της πλατείας Αμερικής πρωταγωνιστεί ο δημοσιογράφος Τηλέμαχος Λεοντάρης, κεντρικός ήρωας σε πολλά μυθιστορήματα του συγγραφέα (Η κόρη του εφοπλιστή, Το χαμόγελο της Τζοκόντας, Αντίο, Θεσσαλονίκη, Ο άντρας που αγαπούσαν οι γυναίκες). Ο Λεοντάρης ξυπνάει ένα πρωί μαθαίνοντας πως η γειτόνισσά του, Μάρθα Λύτρα, έχει βρεθεί δολοφονημένη στο διαμέρισμά της. Σπρωγμένος από το ανεκπλήρωτο ερωτικό του ενδιαφέρον για τη Μάρθα και από το δημοσιογραφικό του δαιμόνιο, αποφασίζει να διαλευκάνει τον φόνο της γειτόνισσάς του. Στην αναζήτησή του συνεισφέρουν οι γείτονες της πολυκατοικίας που, με κάθε πληροφορία, συμπληρώνουν το ψηφιδωτό του εγκλήματος, όπως και διάφοροι ύποπτοι από το ευρύτερο περιβάλλον του θύματος. Φαίνεται, όμως, πως είναι πολλοί εκείνη που αναζητούν την αλήθεια. Κι όταν τελικά αυτή αποκαλυφθεί, θα επαναφέρει το κελάηδισμα των κορυδαλλών στην πλατεία του κέντρου της Αθήνας.

Θα σε δω στην κόλαση, γλυκιά μου του Βασίλη Δανέλλη

Σκηνοθεσία Γιάννης Χουβαρδάς

Στο διήγημα του Βασίλη Δανέλλη που δημοσιεύτηκε με τον τίτλο Εις το επανιδείν, γλυκιά μου, ο αναγνώστης αφήνεται να παρασυρθεί στο σκοτεινό περιβάλλον του jazz club «Blue Hell». Η ακαταμάχητη Αλεξάνδρα, που εργάζεται στην υποδοχή του μαγαζιού, ακροβατεί ανάμεσα στο φλερτ του επιχειρηματία Δημήτρη Σίμογλου και του συνεσταλμένου νεαρού Μάριου. Λίγο αφού η Αλεξάνδρα υποκύψει στο φλερτ του Σίμογλου, αποκαλύπτονται και τα πραγματικά της κίνητρα. Η συμπαθής κατά τα άλλα ηρωίδα δεν είναι παρά μία συστηματική και αδίστακτη εκβιάστρια. Πολύ γρήγορα όμως φαίνεται πως έχει υπερεκτιμήσει τις δυνάμεις της και οδηγείται σε μία παγίδα που παλεύει αγωνιωδώς να αποφύγει.

Το μέλλον της ελληνικής αστυνομικής λογοτεχνίας του Νεοκλή Γαλανόπουλου

Σκηνοθεσία Αργύρης Ξάφης

Το μέλλον της ελληνικής αστυνομικής λογοτεχνίας ξεκινά από το ραντεβού μεταξύ δύο συγγραφέων του είδους. Ο νεόκοπος Ντίνος Πρωτονάριος, που ακόμα δεν έχει εκδώσει κάποιο έργο του, καταφέρνει να συναντήσει το ίνδαλμά του: τον πατριάρχη της αστυνομικής λογοτεχνίας, Περικλή Δημούλη. Ξεπερνώντας το τρακ του, τού παρουσιάζει δύο διηγήματα, για να ζητήσει την άποψή του. Παρακολουθούμε, μαζί με τον Δημούλη, δύο ξεχωριστές περιπέτειες: εκείνη του εγκληματία που εξαφανίστηκε από ένα κλειδωμένο διαμέρισμα κι εκείνη του δολοφόνου που δραπέτευσε από ένα επτασφράγιστο κελάρι. Θα καταφέρει ο Δημούλης, κι εμείς ως ακροατές, να βρούμε τη λύση των μυστηρίων; Και κυρίως, θα καταφέρουν οι ιστορίες του νεαρού συγγραφέα να εντυπωσιάσουν τον καταξιωμένο συνάδελφό του;

Ανθρώπινη συμπύκνωση της Αμάντας Μιχαλοπούλου

Σκηνοθεσία Γιώργος Κουτλής

Ο «διαπλεκόμενος» εκδότης και διευθυντής εφημερίδας Σταύρος Παναγιωτόπουλος βρίσκεται νεκρός στο γραφείο του την ώρα του πρωινού καφέ. Η έρευνα για το ποιος μπορεί να τον σκότωσε, αφήνοντας το πτώμα με γυρισμένη την πλάτη να κοιτάζει το χιόνι που πέφτει από το παράθυρο, έχει να αντιμετωπίσει πολλά εμπόδια. Η ελκυστική και έμπειρη Αστυνόμος που αναλαμβάνει να διαλευκάνει την υπόθεση τυχαίνει να έχει μεγαλώσει μέσα στην εφημερίδα, ως κόρη ενός παλαίμαχου, απολυμένου από τον νεκρό, αστυνομικού συντάκτη. Μέσα από το διεισδυτικό της βλέμμα, παρακολουθούμε το γαϊτανάκι των σχέσεων εξουσίας γύρω από την καρέκλα του διευθυντή, τα προσωπικά συμφέροντα, τις μυστικές συμμαχίες, τον αναβρασμό φιλοδοξιών και ματαιώσεων στο υπέδαφος του εργασιακού περιβάλλοντος. Όμως, απ’ όλους όσοι έχουν αδικηθεί από τον Παναγιωτόπουλο, ποιος είναι αυτός που τόλμησε να τον σκοτώσει; 

Η σειρά Ελληνικά εγκλήματα από τις Εκδόσεις Καστανιώτη

Το Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου πραγματοποιεί τα Radio Plays σε συνεργασία με τις Εκδόσεις Καστανιώτη. Τα διηγήματα που επελέγησαν προέρχονται από τη σειρά  Eλληνικά εγκλήματα που κυκλοφόρησε για πρώτη φορά στα βιβλιοπωλεία  το Μάιο του 2007. Ο πρώτος τόμος διαβάστηκε από χιλιάδες αναγνώστες, όπως και οι υπόλοιποι τέσσερις που ακολούθησαν τα επόμενα χρόνια. Τα Ελληνικά εγκλήματα απευθύνονται στους λάτρεις της περίτεχνης αστυνομικής αφήγησης και, κυρίως, στους αναγνώστες που αναζητούν αμφιβολίες και ερωτήματα πίσω από κάθε εδραιωμένη βεβαιότητα: Ποιοι είναι ένοχοι και ποιοι αθώοι; Ποια η τιμωρία και ποιο το έγκλημα; Ποιος είναι ο θύτης και ποιος το θύμα; Τα Ελληνικά εγκλήματα βασίστηκαν σε μία ιδέα του Ανταίου Χρυσοστομίδη, ύστερα από την μεγάλη επιτυχία του τόμου Εγκλήματα, με αστυνομικές ιστορίες γραμμένες από σημαντικούς Ιταλούς συγγραφείς.  Κατά αναλογία λοιπόν,  προσκάλεσε κορυφαίους και νεότερους αξιόλογους Έλληνες συγγραφείς όχι μόνο του συγκεκριμένου είδους, αλλά και της λογοτεχνίας γενικότερα κι επιμελήθηκε τους τέσσερίς πρώτους τόμους της σειράς (2007, 2008, 2009 και 2011). Από τον πέμπτο τόμο (2019), την ευθύνη της σειράς Ελληνικά εγκλήματα ανέλαβε ο Δημήτρης Ποσάντζης, υπεύθυνος της Ελληνικής Λογοτεχνίας των Εκδόσεων Καστανιώτη.

Λίγα λόγια για τους συγγραφείς

Αθηνά Κακούρη

Aπό τις πρωτοπόρους της αστυνομικής λογοτεχνίας στην Ελλάδα, η Αθηνά Κακούρη γεννήθηκε το 1928 στην Πάτρα, πέρασε όμως την Κατοχή στην Αθήνα. Στην Πάτρα, εργάστηκε στο γραφείο πρακτόρευσης πλοίων και πετρελαιοειδών του πατέρα της. Τα πρώτα της κείμενα, χρονογραφήματα και ταξιδιωτικές εντυπώσεις, δημοσιεύτηκαν στην εφημερίδα Νεολόγος της Πάτρας. Το 1952, βραβεύτηκε στον διαγωνισμό μετάφρασης αμερικανικών διηγημάτων των Εκδόσεων Ίκαρος. Ξεκίνησε να γράφει αστυνομικά διηγήματα το 1959, όταν έχοντας κατά νου την επιτυχία της Αγκάθα Κρίστι, έγραψε ένα αστυνομικό διήγημα, που δημοσιεύτηκε στον Ταχυδρόμο, με εικονογράφηση του Μποστ. Από τη δεκαετία του 1970 ξεκίνησε και σε ένα άλλο είδος που την καθιέρωσε, το ιστορικό μυθιστόρημα. Συγχρόνως, συνέχιζε τη μεταφραστική της δραστηριότητα, σε μεταφράσεις αγγλικών και γαλλικών μυθιστορημάτων και ιστορικών συγγραμμάτων. Για τις μεταφράσεις της έχει τιμηθεί με πολλά βραβεία, μεταξύ των οποίων το Βραβείο Λογοτεχνικής Μετάφρασης Βρετανικής Λογοτεχνίας ΕΚΕΜΕΛ 2009.

Τα πιο γνωστά της ιστορικά μυθιστορήματα είναι τα: Πριμαρόλια, που κέρδισε το Βραβείο Νικηφόρου Βρεττάκου το 1999 και Θέκλη, που τιμήθηκε με το Βραβείο της Ακαδημίας Αθηνών 2005, το Κρατικό Βραβείο Μυθιστορήματος και το Βραβείο της Δημοτικής Επιχείρησης Πολιτιστικής Ανάπτυξης Πάτρας (ΔΕΠΑΠ).

Φίλιππος Φιλίππου

Γεννήθηκε στην Κέρκυρα το 1948. Από την ηλικία των 20 ετών και ως το 1982 ήταν μηχανικός σε φορτηγά πλοία, εμπειρία που επηρέασε την κατοπινή λογοτεχνική του ταυτότητα. Εκδίδει το πρώτο του βιβλίο το 1983 (Κνίτες, εκδ. Νεφέλη) και το πρώτο του αστυνομικό μυθιστόρημα το 1987 (Κύκλος θανάτου, εκδ. Κλειδί). Από τότε παραμένει από τους πλέον συνεπείς συγγραφείς του είδους στην Ελλάδα. Παράλληλα, έχει εκδώσει βιβλία για ιστορικές προσωπικότητες, παιδικά και εφηβικά μυθιστορήματα και έχει πλούσια αρθρογραφία σχετικά με τη λογοτεχνία και τον πολιτισμό.

Βασίλης Δανέλλης

Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1982, όπου μεγάλωσε και σπούδασε. Ολοκλήρωσε τις μεταπτυχιακές σπουδές του στην Αγγλία και από το 2009 ζει στην Κωνσταντινούπολη. Ως δημοσιογράφος έχει δουλέψει σε εφημερίδες, περιοδικά και στο ραδιόφωνο. Έχει γράψει διηγήματα για το ραδιόφωνο και για συλλογικούς τόμους και έχει εκδώσει τέσσερα αστυνομικά μυθιστορήματα: Νεκρές ώρες (2017), Άνθρωπος στο τρένο (2016), Λιβάδια από ασφοδίλι (2014) και Μαύρη μπίρα (2011). Είναι ιδρυτικό μέλος και ένας από τους δύο γραμματείς της Ελληνικής Λέσχη Συγγραφέων Αστυνομικής Λογοτεχνίας (Ε.Λ.Σ.Α.Λ), μέλος της συντακτικής ομάδας της επιθεώρησης αστυνομικής λογοτεχνίας ΠΟΛΑΡ και μέλος της συντακτικής ομάδας της επιθεώρησης αστυνομικής λογοτεχνίας The Crimes and Letters Magazine (CLM).

Νεοκλής Γαλανόπουλος

Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1972. Ασκεί μαχόμενη δικηγορία, κυρίως σε υποθέσεις εργατικού δικαίου. Από μικρός σκάρωνε ιστορίες με ντετέκτιβ που λύνουν μυστήρια. Τα βιβλία του Η παραλλαγή του Γιώργου Δαρσινού (Τόπος 2007) και το Θάνατος από το πουθενά (Τόπος 2008) τον έκαναν να ξεχωρίσει αμέσως ανάμεσα στους συγγραφείς του είδους, καθώς αγαπήθηκαν από το κοινό και επαινέθηκαν από την κριτική. Έχει εκδώσει επίσης τα βιβλία Οικογενειακά Εγκλήματα (Τόπος, 2011) και Η επιστροφή του αστυνόμου Μπέκα (Καστανιώτης, 2012). Διηγήματά του έχουν μεταδοθεί από το ραδιόφωνο και έχει συμμετάσχει σε συλλογικούς τόμους αστυνομικής λογοτεχνίας. Έχει επίσης μεταφράσει το κλασικό αστυνομικό Ο ασώματος άνθρωπος (Τόπος 2008) του Τζον Ντίξον Καρ. Είναι μέλος της Ελληνικής Λέσχης Συγγραφέων Αστυνομικής Λογοτεχνίας (Ε.Λ.Σ.Α.Λ.).

Αμάντα Μιχαλοπούλου

Γεννήθηκε το 1966. Σπούδασε γαλλική φιλολογία στην Αθήνα και δημοσιογραφία στο Παρίσι. Από το 1990 και για σχεδόν είκοσι χρόνια ήταν αρθρογράφος στην Καθημερινή. Εμφανίστηκε στη λογοτεχνία το 1994 με τη συλλογή διηγημάτων Έξω η ζωή είναι πολύχρωμη (Βραβείο Διηγήματος από το περιοδικό Ρεύματα). Λίγο αργότερα, το μυθιστόρημα Γιάντες (1996), κέρδισε το Βραβείο Μυθιστορήματος του περιοδικού Διαβάζω. Πολυγραφότατη, με μυθιστορήματα, συλλογές διηγημάτων και παιδικά βιβλία στο ενεργητικό της, τα βιβλία της έχουν μεταφραστεί σε δεκαπέντε γλώσσες. Έχει βραβευτεί με το Βραβείο Διεθνούς Λογοτεχνίας του Αμερικανικού Ομοσπονδιακού Ιδρύματος Τεχνών το 2008 και με το Liberis Liber των ανεξάρτητων Καταλανών εκδοτών το 2005 για το Θα ήθελα, καθώς και με το Βραβείο Διηγήματος Πέτρου Χάρη της Ακαδημίας Αθηνών για τη Λαμπερή μέρα (2012). Πρόσφατα, το διήγημά της Μεσοποταμία περιλήφθηκε στον τόμο Best European Fiction 2018 (Dalkey Archive), ενώ το τελευταίο της μυθιστόρημα Η γυναίκα του Θεού, που μεταφράστηκε στα αγγλικά, κερδίζει διθυραμβικές κριτικές διεθνώς. 

Το Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου επιχορηγείται από το Υπουργείο Πολιτισμού & Αθλητισμού.