Λάκης Παπαστάθης (1943-2023)
Μια μορφή του λεγόμενου Νέου Ελληνικού Κινηματογράφου, ένας δημιουργός γεμάτος ευαισθησία και αξιοπρέπεια που άφησε το στίγμα του στην εξέλιξη της εγχώριας κινηματογραφικής τέχνης αλλά και στη διαμόρφωση του τηλεοπτικού καλλιτεχνικού ντοκιμαντέρ μέσα από το θρυλικό Παρασκήνιο, δεν είναι πια κοντά μας. Ένας καλλιτέχνης δραστήριος μέχρι το τέλος αφού μόλις το 2021 δημιούργησε για την ΕΡΤ το ντοκιμαντέρ Υστερόγραφο.
Τον καλλιτέχνη αποχαιρετούν με συγκινητικές ανακοινώσεις τόσο το Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου όσο και η Ταινιοθήκη της Ελλάδος της οποίας υπήρξε δραστήριο στέλεχος.
Ο ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΑΤΑΛΕΙΦΟΣ ΩΣ ΘΕΟΦΙΛΟΣ ΣΤΗΝ ΟΜΩΝΥΜΗ ΤΑΙΝΙΑ ΤΟΥ 1987
Το Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου αποχαιρετά τον Λάκη Παπαστάθη
«Η απώλεια του Λάκη Παπαστάθη βυθίζει σε θλίψη τον πνευματικό κόσμο και ιδιαίτερα την κινηματογραφική μας κοινότητα. Ο Λάκης Παπαστάθης, ένας ευαίσθητος διανοούμενος, βαθιά καλλιεργημένος και με ανήσυχο πνεύμα, ανήκει στη γενιά των σκηνοθετών που έθεσαν με ένταση το αίτημα της γραφής και της ανανέωσης του ελληνικού κινηματογράφου, διαγράφοντας τη δική τους προσωπική τροχιά προς νέους ορίζοντες.
Ο Λάκης Παπαστάθης ξεκίνησε την περιπέτεια του στο ελληνικό σινεμά από την τραχιά, λιτή και φωτεινή Ελλάδα της «Ευδοκίας», ως βοηθός στο πλευρό του Αλέξη Δαμιανού, μακριά από τη ζεστασιά και τις βεβαιότητες της ηθογραφίας. Η συνέχεια είχε ρίσκο, τόλμη και μεγάλο πείσμα.
Στον «Καιρό των Ελλήνων» είδε μια Ελλάδα μετέωρη ανάμεσα στο πρόσφατο παρελθόν των Ελλήνων του 1821 και στο μακρινό ευρωπαϊκό μέλλον της. Στον «Θεόφιλο», η περιπλάνησή του στον κόσμο του «αλλόκοτου φουστανελά» ζωγράφου Θεόφιλου Χατζημιχαήλ, ήταν μια αναζήτηση του στίγματος μιας χώρας που, δίχως να το νοιώθει χάνει τη λαϊκότητα και την αυθεντικότητά της. Στο «Μόνον της ζωής του Ταξείδιον», έψαξε να βρει το πέρασμα που οδηγεί στον εσωτερικό, σκοτεινό και χαοτικό κόσμο του ποιητή Γεωργίου Βιζυηνού.
Ο Λάκης Παπαστάθης άφησε το αποτύπωμά του και στην ελληνική τηλεόραση. Αυτός, και ο στενός συνεργάτης του Τάκης Χατζόπουλος, με την εκπομπή τους «Παρασκήνιο» καθιέρωσαν τον πολιτισμό στη μικρή οθόνη, από την εποχή της ασπρόμαυρης αθωότητάς της, δίνοντας παράλληλα ευκαιρίες σε νέους σκηνοθέτες.
Το Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου εκφράζει τα ειλικρινή συλλυπητήριά του στην οικογένειά του».
Ανακοίνωση της Ταινιοθήκης της Ελλάδος
«Το ΔΣ, η Γενική Συνέλευση και οι εργαζόμενοι της Ταινιοθήκης της Ελλάδος, με βαθιά θλίψη αποχαιρετούν ένα σπουδαίο έλληνα δημιουργό που έφυγε από κοντά μας: τον Λάκη Παπαστάθη.
Ο Λάκης Παπαστάθης υπήρξε ένας από τους κύριους εκπροσώπους του Νέου Ελληνικού Κινηματογράφου, πρωτοπόρος ντοκιμαντερίστας, παραγωγός, αλλά και συγγραφέας, κριτικός στοχαστής και ερευνητής. Η πορεία του στο χώρο του κινηματογράφου επηρεάστηκε καθοριστικά από την «Ευδοκία» του Αλέξη Δαμιανού, στην οποία υπήρξε βασικός συντελεστής -εξέδωσε μάλιστα τη μονογραφία «Όταν ο Δαμιανός γύριζε την Ευδοκία».
Μας άφησε μερικές από τις σημαντικότερες ταινίες τεκμηρίωσης και μυθοπλασίας, όπως "Γράμματα από την Αμερική", "Τον καιρό των Ελλήνων", "Θεόφιλος", "Το μόνον της ζωής του ταξείδιον" και "Ταξίδι στη Μυτιλήνη", αποσπώντας κορυφαίες διακρίσεις στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, στα Κρατικά Βραβεία, και αλλού.
Ήταν ένας ποιητής της εικόνας, ο οποίος "μπόλιασε", όσο λιγοι, τον κινηματογράφο με τη λογοτεχνία και "έσκαψε" στις ρίζες της γλώσσας μας και του ελληνισμού.
Μαζί με τον Τάκη Χατζόπουλο, δημιούργησαν μια υποδειγματική εκπομπή στην Δημόσια Τηλεόραση, που κάλυψε όλες τις όψεις της Τέχνης και του Πολιτισμού -μια εκπομπή φυτώριο για πολλές γενιές ελλήνων σκηνοθετών: το θρυλικο "Παρασκήνιο".
Ο Λάκης Παπαστάθης είχε μια σχέση ζωής με την Ταινιοθήκη της Ελλάδος αλλά και μια σχέση αγάπης και θαυμασμού με την ιδρύτριά της, την Αγλαϊα Μητροπούλου, καθώς ήταν μαθητής της στη Σχολή Φωτεινού και Καλκάνη. Μέχρι τέλους, υπήρξε πολύτιμο μέλος της Γενικής Συνέλευσης της Ταινιοθήκης. Εκφράζουμε θερμά συλλυπητήρια στους οικείους του.
Θα θυμόμαστε για πάντα το παράστημα, το ήθος και την αξιοπρέπειά του».