Παιχνίδια στη Σοφίτα: Το Grand Magazine πάει θέατρο

Θέατρο Χυτήριο, Παιχνίδια στη Σοφίτα, Λίλιαν Χέλμαν

Από τον Τάσο Ντερτιλή

Μπορεί αυτή η πρεμιέρα να άργησε…εξήντα χρόνια αλλά άξιζε τον κόπο! Μια μεγάλη επιτυχία στο Broadway του 1960, ένα έργο δυνατό, σκοτεινό και τολμηρό που δεν ευτύχησε στην κινηματογραφική του μεταφορά του 1963 λόγω των ηθικολογικών περιορισμών της χολιγουντιανής βιομηχανίας της εποχής του, έρχεται δια χειρός του Αλέξανδρου Κοέν να βάλει φωτιά στη σκηνή του Θεάτρου Χυτήριο, πιο διαχρονικό από ποτέ.

Μετά τη μεγάλη του επιτυχία με τους Ψίθυρους, ο Αλέξανδρος Κοέν επανέρχεται στα κλασσικά της Λίλιαν Χέλμαν και παρουσιάζει στο θεατρόφιλο κοινό ένα σκοτεινό σχεδόν τραγικό ψυχογράφημα, της ώριμης περιόδου της συγγραφέα, που βουτά αυτοβιογραφικά στο προπολεμικό παρελθόν του ευκατάστατου Αμερικάνικου Νότου για να μας δώσει μια ιστορία οικογενειακών μυστικών, κτητικού πάθους και αυτοκαταστροφικού μίσους. Μεγαλοαστή Εβραία, κομμουνίστρια ορθόδοξη μέχρι σταλινικής παρεξήγησης, κοσμοπολίτισσα και ολίγον «δημιουργική» ως προς τη ζωή της για την οποία έγραψε πολλά απομνημονεύματα, η Λίλιαν Χέλμαν, σύντροφος ζωής του Ντάσιελ Χάμετ, δεν χαρίστηκε ποτέ στις παθογένειες και τα απωθημένα της αγίας Αμερικάνικης Οικογένειας. Στα Παιχνίδια στη Σοφίτα, πήγε ένα φροϋδικό βήμα πιο πέρα, βουτώντας την ατμόσφαιρα σε ένα απωθημένο παθολογικό αιμομικτικό πόθο.

Η παράσταση που σκηνοθέτησε ο Κοέν για το Θέατρο Χυτήριο με μεγάλη επιμέλεια, μοιάζει σαν να παραλαμβάνει το εξωτερικό περίβλημα των χαρακτήρων του έργου που έντυσε καταργώντας μαγικά το χρόνο ο Γιάννης Μετζικώφ, να το επεξεργάζεται κάτω από τους σκοτεινά απειλητικούς φωτισμούς της Κατερίνας Μαραγκουδάκη και να το γυρίζει μέσα-έξω αποκαλύπτοντας με αριστοτεχνικό τρόπο το υλικό κατασκευής των ψυχών τους. Το αποτέλεσμα είναι μια απόλυτα κλασική ανάγνωση ενός κλασικού πια έργου και ταυτόχρονα ένας σχολιασμός του μέσα από μια αισθητικά σύγχρονη οπτική πέρα από χρονολογικούς περιορισμούς, ένα φορτίο δύσκολο που αναλαμβάνουν να φέρουν σε πέρας οι πέντε μοναδικοί ερμηνευτές, σε πλήρη αρμονία μεταξύ τους όσον αφορά τα εκφραστικά μέσα και την ικανότητα να χτίσει ο καθένας τους από έναν ολοκληρωμένο χαρακτήρα-σύμβολο της αμερικανικής δραματουργίας του 20^ου αιώνα. Από ποιον να πρωτοξεκινήσεις! Από τη μεγαλοπρεπή παρουσία της μοναδικής Θεοδώρας Σιάρκου που μοιάζει βγαλμένη από τον γοτθικό τρόμο έργων του Γκιγέρμο Ντελ Τόρο, από την εύθραυστη «μητρική» ευαισθησία της πάντα εξαιρετικής Τζούλης Σούμα στο ρόλο της μεγάλης αδελφής, από την πολύ επιτυχημένη αμφίσημη αθωότητα της νεαρής Λίλι της Μαριάννας Κιμούλη, από την grande dame με την ελαφρά αγοραία αποφορά δολαρίου της θαυμάσιας Γεωργίας Μαυρογεώργη, από το μείγμα δύναμης, αφέλειας και τραγικότητας που καταφέρνει να ισορροπεί θαυμαστά ο Σόλων Τσούνης!

Μια πολύ ευτυχής στιγμή για την τρέχουσα Θεατρική περίοδο που συνιστούμε θερμά στο θεατρόφιλο κοινό.

Η ΥΠΟΘΕΣΗ

Αμερική – δύο αδελφές που ζουν μαζί (μια και ποτέ τους δεν παντρεύτηκαν) καλλιεργούν και συγχρόνως απεχθάνονται την εξάρτηση του αδερφού τους, Τζούλιαν, απ’ αυτές. Η μεγάλη έκπληξη έρχεται, όταν εκείνος ξαφνικά επιστρέφει σπίτι μ’ ένα μεγάλο χρηματικό ποσό το οποίο μυστηριωδώς έχει αποκτήσει συνοδευόμενος από τη συναισθηματικά ασταθή σύζυγό του Λίλυ, και την απόμακρη και αριστοκρατική μητέρα της Άλμπερτιν. Οι αδελφές Κάρρι και Άννα ξαφνικά διαπιστώνουν πως η θέση εξουσίας που πάντα κατείχαν πάνω του χάνει την ισορροπία της και η ζωή τους βυθίζεται στο χάος.

Κεντρικό θέμα της Χέλμαν οι οικογενειακές σχέσεις – οι οποίες επανέρχονται διαρκώς στα έργα της, ωστόσο εδώ βασίζονται σ’ έναν ακραίο συναισθηματικό κανιβαλισμό. Δε μιλάμε πλέον γι’ αγάπη αλλά για κτητικότητα, όπου το αίσθημα ευτυχίας δύσκολα μπορεί ν’ ανθίσει. Ένα έργο μ’ έντονη κριτική απέναντι στις έμμονες προσκολλήσεις που δημιουργούν οι οικογενειακοί δεσμοί. Έτσι, τα «Παιχνίδια στη σοφίτα» γίνονται μια ιστορία για το τι συμβαίνει στους ενήλικες που ποτέ δεν ωριμάζουν, όταν ξαφνικά αφαιρείται η προστατευτική ασπίδα της αυταπάτης τους. Τα καλά κρυμμένα μυστικά εκτίθενται: απληστία, μοχθηρία και μίσος. Αυτά είναι τα πιο επικίνδυνα «παιχνίδια στη σοφίτα». Ό,τι ακολουθεί –το λαχάνιασμα του νυφικού πόθου, οι αμηχανίες της ανικανότητας, οι αποκαλύψεις της αιμομικτικής επιθυμίας– είναι τα στοιχεία αυτά που κάνουν το έργο μοναδικό.

ΟΙ ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ

Μετάφραση-σκηνοθεσία: Αλέξανδρος Κοέν

Σκηνικά-κοστούμια: Γιάννης Μετζικώφ

Φωτισμοί: Κατερίνα Μαραγκουδάκη

Βοηθός σκηνοθέτη: Χριστιάννα Μαργιόλη

Πρωταγωνιστούν (με αλφαβητική σειρά): Μαριάννα Κιμούλη, Γεωργία Μαυρογεώργη, Θεοδώρα Σιάρκου, Τζούλη Σούμα, Σόλων Τσούνης

Επικοινωνία-προβολή: Νταίζη Λεμπέση | ΤΗΛ 6908502631 | email

[email protected]

Φωτογραφίες: Κωνσταντίνος Λέπουρης

Καλλιτεχνική επιμέλεια φωτογραφιών: Μάριαμ Νίκου

Παραγωγή: Βάσια Παναγοπούλου

ΙΝΦΟ