Spotlight – Spotlight: Όλα στο Φως

Παραγωγή: ΗΠΑ - 2015 

Διάρκεια: 128 λεπτά

Είδος: Δράμα  

Βαθμολογία: _{* * * *}

Σκηνοθεσία: Tom McCarthy

Πρωταγωνιστούν: Mark Ruffalo, Michael Keaton, Rachel McAdams, Liev Schreiber, John Slattery, Brian d’Arcy James, Stanley Tucci, Jamey Sheridan, Billy Crudup, Len Cariou, Neal Huff, Paul Guilfoyle, Elena Wohl, Gene Amoroso, Doug Murray, Sharon McFarlane, Robert B. Kennedy, Duane Murray, Brian Chamberlain, Michael Cyril Creighton, Michael Countryman.

Υπόθεση: Το 2002 η εφημερίδα της Βοστώνης Boston Globe ξεσκεπάζει ένα τεράστιο σκάνδαλο παιδεραστίας στους κόλπους της ντόπιας αρχιεπισκοπής της Καθολικής Εκκλησίας. Υπεύθυνη για αυτό υπήρξε η ομάδα Spotlight, μια μάχιμη, βραβευμένη με Pulitzer δημοσιογραφική ομάδα της εφημερίδας, επιφορτισμένη με την έρευνα σε βάθος σημαντικών γεγονότων. Στο σκάνδαλο εμπλέκονταν πάνω από 70 ιερείς. Δεκάδες παιδιά φέρεται να είχαν κακοποιηθεί σεξουαλικά για περισσότερες από τρεις δεκαετίες, εν γνώσει των προιστάμενων αρχών της εκκλησίας που φρόντιζαν να καλύπτουν την ιστορία. Οι Walter “Robby” Robinson (Michael Keaton), Sacha Pfeiffer (Rachel McAdams), Michael Rezendes (Mark Ruffalo) και Matt Carroll (Brian d’Arcy James), η ομάδα του Spotlight, είχαν το κουράγιο και τη μεθοδικότητα, με την καθοδήγηση του νέου τότε αλλά αποφασιστικού διευθυντή της εφημερίδας Marty Baron, να ξεσκεπάσουν το σκάνδαλο και να έρθουν αντιμέτωποι με την πανίσχυρη στη Βοστώνη Καθολική εκκλησία.

Το 1976, σε κάποιο αστυνομικό τμήμα της Βοστώνης, ένας ιερέας της Καθολικής εκκλησίας κρατείται κατηγορούμενος για ασέλγεια σε βάρος ανήλικου. Μετά από μερικά τηλεφωνήματα, ο ιερέας φεύγει από το τμήμα χωρίς να έχουν υποβληθεί μηνύσεις και χωρίς να έχει ακουστεί τίποτα… Την ίδια χρονιά προβάλλεται και η ταινία «Όλοι οι άνθρωποι του Προέδρου», η αρχετυπική ταινία δημοσιογραφικής έρευνας του Άλαν Πάκουλα και κινηματογραφικό  πρότυπο για τους δημιουργούς του Spotlight. Μια εισαγωγή-διακριτικός φόρος τιμής σε ένα σινεμά που βρισκόταν στις δόξες του στη δεκαετία του 70. Αλλά και σε μια μαχητική, τίμια και δημοκρατική δημοσιογραφία, μακριά από διαπλεκόμενα, εκβιασμούς και μπίζνες κάτω από το τραπέζι. Μια διαπλοκή που προφανώς ήταν ο κανόνας για πολλά χρόνια στους κόλπους της Καθολικής εκκλησίας, ιδιαίτερα σε ένα Αμερικάνικο προπύργιό της όπως η Βοστώνη. Σε κάποια στιγμή λέγεται στην ταινία ότι η Βοστώνη είναι μια μικρή πόλη κι αυτό είναι με τον τρόπο του μια αλήθεια, κάτι που-μην πάμε μακριά-ισχύει και για την Αθήνα. Μια αλήθεια γιατί λίγες είναι οι οικογένειες που κινούν τα νήματα της πόλης, που έχουν περάσει από τα κατηχητικά του Καθολικισμού, που γνωρίζονται και ανταλλάσσουν βεγγέρες και φιλανθρωπίες, αεί διαπλεκόμενες εις το όνομα της Αγίας Καθολικής Εκκλησίας. Το σκάνδαλο στην ιστορία όπως παρουσιάζεται στην ταινία δεν είναι τόσο η ασέλγεια σε μαζικό επίπεδο, που αποδίδεται κυρίως σε ψυχολογικές επιπλοκές και καθυστερημένη σεξουαλική ανάπτυξη λόγω των όρκων αγαμίας των κληρικών, όσο η προσπάθεια ενός οργανισμού ταγμένου στην αλήθεια του Θεού, να σκεπάζει συστηματικά τα σεξουαλικά αυτά εγκλήματα τα οποία εν πολλοίς είναι δημιούργημα της ίδιας της στενόμυαλης και δογματικής ιδεολογίας της.

Με μεθοδικότητα και διαλεκτική ανάλυση οι δημιουργοί του Spotlight χτίζουν μια υποδειγματική ταινία έρευνας που εμπλέκει τόσο πολύ το θεατή συναισθηματικά που αισθάνεται σαν να ανήκει και ο ίδιος στο δημοσιογραφικό team που σκαλίζει τον βόρβορο της διαπλοκής. Σπουδαίες ερμηνείες από όλο το cast και ιδιαίτερα από τον Μαρκ Ράφαλο, στο ρόλο ενός ιδιόρρυθμου, μαχητικού ερευνητή που τρέχει ακούραστα μέρα και νύχτα για να βγάλει το ρεπορτάζ. Δυστυχώς έχουν παρέλθει οι καιροί που οι δημοσιογράφοι ήταν τόσο ακέραιοι και η έρευνά τους αποσκοπούσε στην αποκατάσταση της αλήθειας και της δικαιοσύνης. Αυτή η ταινία λοιπόν είναι ένας συγκινητικός ύμνος στη μαχόμενη ειλικρινή δημοσιογραφία αλλά και στο προοδευτικό πρόσωπο μιας Αμερικής που χάνεται σταδιακά πίσω από θεωρίες συνωμοσίας και όλο και πιο έντονη συντηρητικοποίηση. Και όσο κι αν η καθεστηκυία τάξη δεν ανατρέπεται εύκολα από την όποια έρευνα (ο αρχιεπίσκοπος της Βοστώνης απομακρύνεται από τη θέση του δια προαγωγής σε Καρδινάλιο στη Ρώμη), ο αγώνας για ένα κόσμο καλύτερο και ψυχικά ανακουφισμένο δικαιώνεται από το πλήθος των τηλεφωνημάτων ανθρώπων που αναθάρρησαν μετά τη δημοσίευση του άρθρου στην εφημερίδα.  

Άψογο από κάθε άποψη σενάριο με λεπτές παρατηρήσεις για την εποχή και την πολιτική διαπλοκή και εκπληκτικό μοντάζ ενισχύουν αυτή την διακριτικά δομημένη, χωρίς εξάρσεις αλλά στιβαρή ταινία-έρευνα του πολυμήχανου Τομ Μακάρθι που, όπως δείχνουν τα πράγματα, τη Δευτέρα το πρωί θα κρατά τουλάχιστον ένα αγαλματίδιο Oscar.

Βραβεία και υποψηφιότητες

Ανάμεσα σε πολλές διακρίσεις ενδεικτικά αναφέρονται:

6 Υποψηφιότητες Oscar (καλύτερης Ταινίας, σκηνοθεσίας, Β’ Ανδρικού Ρόλου-Mark Ruffalo, Β’ Γυναικείου Ρόλου-Rachel McAdams, Πρωτότυπου Σεναρίου και Μοντάζ)

Βραβείο Καλύτερου Καστ, Screen Actors Guild

Βραβείο Ταινίας της Χρονιάς, American Film Institute

Βραβείο Καλύτερης Ταινίας & Καλύτερου Σεναρίου, Boston Society of Film Critics

Βραβείο Καλύτερης Ταινίας & Καλύτερου Σεναρίου, Los Angeles Film Critics Association

Βραβείο Καλύτερης Ταινίας & Καλύτερου Σεναρίου, National Society of Film Critics

Βραβείο Καλύτερης Ταινίας, Διεθνές Κινηματογραφικό Φεστιβάλ του Σικάγο

Και μερικά trivia

Η δημοσιογραφική ομάδα ξεκίνησε με την υπόθεση ενός ιερέα και, όταν τελικά κατέληξε να δημοσιεύσει τα αποτελέσματα, είχε εντοπίσει 70 ιερείς που είχαν κακοποιήσει παιδιά. Μέχρι το 2002 δημοσίευσαν 600 άρθρα που αφορούσαν εκατοντάδες παιδιά, όχι μόνο στη Βοστώνη αλλά και σε ολόκληρη τη χώρα.

249 ιερείς της Αρχιεπισκοπής της Βοστώνης κατηγορήθηκαν για σεξουαλική κακοποίηση.  Σε όλη την Αμερική, 6.427 ιερείς κατηγορήθηκαν για τη σεξουαλική κακοποίηση 17.259 θυμάτων.

Η ρεπόρτερ Sacha Pfeiffer θυμάται τις εξονυχιστικές ερωτήσεις που της έκανε η ηθοποιός Rachel McAdams. Πόσο μακριά ήταν τα νύχια της το 2001; Έτρωγε στην καφετέρια της Globe ή έφερνε το φαγητό από το σπίτι; Τι παπούτσια φορούσε; Άλλαζε ρούχα όταν πήγαινε για περπάτημα; Πόσα μοιραζόταν με την οικογένεια της; Τι πίστευε ο σύζυγος της; Την έπιανε απόγνωση;

Οι τίτλοι της ταινίας είναι γραμμένοι με τη γραμματοσειρά Miller που χρησιμοποιεί η Globe για τους περισσότερους τίτλους και τα κείμενα της.

Όταν ο Walter Robinson επισκέφτηκε το γύρισμα, εντυπωσιάστηκε με τον Michael Keaton που καθόταν σε ένα ακριβές αντίγραφο του γραφείου του και δακτυλογραφούσε με τα δύο δάκτυλα, όπως αυτός, με τα χείλη σφιγμένα, μπροστά από μια παλιομοδίτικη οθόνη υπολογιστή, ακριβώς όπως αυτή που είχε το 2001.

Όταν τα μέλη της δημοσιογραφικής ομάδας είδαν το σκηνικό που έδειχνε τα γραφεία τους, πλησίασαν τον χώρο εργασίας και τακτοποιούσαν τα αντικείμενο όπως ακριβώς ήταν όταν έγραφαν για το σκάνδαλο.

Διανομή: Feelgood Entertainment

Στις αίθουσες από 25.02.16