The Big Short – Το Μεγάλο Σορτάρισμα

Παραγωγή: ΗΠΑ – 2015 

Διάρκεια: 131 λεπτά

Είδος: Σατιρική Κομεντί

Βαθμολογία: _{* * * 1/2}

Σκηνοθεσία: Adam McKay

Πρωταγωνιστούν: Christian Bale, Steve Carell, Ryan Gosling, John Magaro, Finn Wittrock, Brad Pitt, Hamish Linklater, Rafe Spall, Jeremy Strong, Marisa Tomei, Melissa Leo, Stanley Wong, Byron Mann, Tracy Letts, Karen Gillan, Max Greenfield, Maria Frangos και με τη συμμετοχή των Margot Robbie, Selena Gomez, Richard Thaler και Anthony Bourdain.

Υπόθεση: Στα τέλη του 2008 έσκασε η φούσκα της αμερικάνικης κτηματαγοράς. Οι τιμές των σπιτιών, που συνεχώς ανέβαιναν φθάνοντας σε δυσθεώρητα ύψη, κατέρρευσαν μέσα σε ελάχιστους μήνες με την πρώτη παρτίδα δανείων που έσκασαν απλήρωτα. Μαζί τους συμπαρέσυραν και την παγκόσμια οικονομία, οδηγώντας στη χειρότερη κρίση των τελευταίων 80 ετών που παρέσυρε στο διάβα της, κυβερνήσεις και υπόγειες διασυνδέσεις. Η αξιολάτρευτη και σπιντάτη αυτή κωμωδία μας διηγείται (με τρέλα και κορδέλα) πως φθάσαμε εκεί.  

Λίγα χρόνια πριν την έκρηξη, όταν όλα δούλευαν ρολόι, τέσσερις επενδυτές στα περιθώρια της Wall Street (ένας αθυρόστομος νευρικός αναλυτής, ένας αντικοινωνικός γιατρός με ταλέντο στα μακροοικονομικά, δυο πιτσιρικάδες μικροεπενδυτές που έστησαν επενδυτικό κεφάλαιο στο γκαράζ του σπιτιού τους κι ένας τραπεζίτης που απλά αξιοποίησε προς ίδιον όφελος μια πληροφορία), διαπίστωσαν αυτό που οι τράπεζες, τα ΜΜΕ και η αμερικανική κυβέρνηση αρνούνταν να δουν (ή και να ομολογήσουν): την απειλούμενη παγκόσμια οικονομική κατάρρευση. Επωφελούμενοι από αυτό, μέσα στο γενικευμένο παγκόσμιο «κραχ» κατάφεραν με έξυπνες κινήσεις να θησαυρίσουν.

«The truth is like poetry-- And most people fucking hate poetry»! (Η αλήθεια είναι σαν την ποίηση…αλλά οι πιο πολλοί άνθρωποι απεχθάνονται την ποίηση). Αυτή τη φράση πήρε το αυτί του Μάικλ Λιούις, συγγραφέα του βιβλίου πάνω στο οποίο βασίστηκε η ταινία, σε ένα μπαρ της Γουάσινγκτον. Και αφού λοιπόν την απεχθάνονται, βάλθηκε να τους την πασάρει, καταγράφοντας το χρονικό της παγκόσμιας οικονομικής καταστροφής των αρχών του αιώνα μας, με τη μορφή δηλητηριώδους κωμικού μανιφέστου στο οποίο οι «καλοί» σέρνονται στον ίδιο ηθικό βούρκο με τους «κακούς». Βέβαια βάζει τους «καλούς» ήρωές του να έχουν έστω και εκ των υστέρων τύψεις για τον εξωφρενικό πλουτισμό τους σε βάρος του απλού και ανυποψίαστου μέσου πολίτη ενώ από την άλλη οι «κακοί» φροντίζουν να καλύψουν τα νώτα τους, «δίνοντας» έναν αποδιοπομπαίο τράγο και επανερχόμενοι σήμερα με θράσος στην ίδια καταστροφική τακτική του παρελθόντος, επενδύοντας μάλιστα στους υδάτινους πόρους, μια ακόμη πιο φρικτή προοπτική για την ανθρωπότητα. Αφού όμως κακοί είναι η Γουόλ Στριτ, οι Μεγάλες Τράπεζες και η Αμερικανική Κυβέρνηση, είναι μάταιο να περιμένει κανείς κάθαρση. 

Εκεί λοιπόν που ένα ντοκιμαντέρ θα κατέγραφε με τυπική (άντε επιστημονική) ακρίβεια τα ιστορικά δεδομένα της κρίσης, ο Ανταμ ΜακΚέι, σκηνοθέτης και συνσεναριογράφος, δημιουργεί ένα κωμικό καλειδοσκόπιο στο οποίο τρεις ομάδες αποτελούμενες από εξαιρετικά δουλεμένους χαρακτήρες ενεργούν παράλληλα, καθώς ανακαλύπτουν τις πιθανές επιπτώσεις από την υπερδιόγκωση του στεγαστικού χρηματοπιστωτικού τομέα. Όλοι αυτοί,  προβλέποντας το τέλος να έρχεται, παίρνουν θέση μάχης, λανσάροντας χρηματοοικονομικά προϊόντα-στοιχήματα κέρδους από την καταστροφή. Έτσι λοιπόν, μέσα σε τρία χρόνια από το 2007 έως το 2010 μια κρίση εξυπηρέτησης των ανεξέλεγκτα χορηγούμενων στις ΗΠΑ στεγαστικών δανείων καταλήγει μέσα από παράγωγα, hedge funds, cdos  και λοιπά κόλπα να καταστρέψει την παγκόσμια οικονομία παίρνοντας μπάλα και χώρες ολόκληρες όπως η ταλαίπωρη Ελλάς. Η τραπεζική ορολογία που χρησιμοποιείται είναι περίπλοκη και η δόμηση δανείων, εξασφαλίσεων και παραγώγων δαιδαλώδης, όμως η ταινία από νωρίς μας διαβεβαιώνει ότι δεν είμαστε εμείς οι ηλίθιοι αλλά οι τραπεζίτες οι πανούργοι που χρησιμοποιούν μεγαλόστομους όρους προκειμένου να μασκαρεύουν τις απόλυτα κοινές απάτες τους και να πλουτίζουν σε βάρος των κορόιδων ακόμα και σε περίπτωση καταστροφής. Και βέβαια να τα φορτώνουν όλα στη μετανάστευση και το εργατικό κόστος, αν αυτό σας θυμίζει κάτι…

Γελάμε λοιπόν για να μην κλάψουμε και θαυμάζουμε τους επιδέξιους σκηνοθετικούς χειρισμούς που διατηρούν μια αξιοθαύμαστη ισορροπία ανάμεσα στις πολλαπλές πλοκές και τους πολυπληθείς χαρακτήρες, οι περισσότεροι των οποίων βασίζονται σε πραγματικά πρόσωπα της κρίσης. Και κανείς δεν του το είχε του Άνταμ ΜακΚέι, μέχρι τώρα σκηνοθέτη και συνδημιουργού με τον Γουίλ Φέρελ (δημοφιλή-κυρίως στις ΗΠΑ-κωμικό)  κάποιων εμπορικά επιτυχημένων κωμωδιών. Από το απόλυτα συντονισμένο και αλάνθαστο καστ ξεχωρίζει η δημιουργική τρέλα των Κρίστιαν Μπέιλ και Στιβ Κάρελ στους απαιτητικούς ρόλους δύο επικεφαλής hedge funds. Ήδη η ταινία ακούγεται για τα Oscar, έχοντας υποψηφιότητες μεταξύ άλλων στις Χρυσές Σφαίρες και τα BAFTA. Μια ταινία λοιπόν, αιχμηρή και κωμική, που ασχολούμενη με την αμερικάνικη χρηματοοικονομική κρίση μπορεί να φανεί  εξαιρετικά διαφωτιστική και χρήσιμη στο Ελληνικό κοινό γενικότερα.

Διανομή: UIP

Στις αίθουσες από 07.01.16