Ευρωπαϊκό Πολιτιστικό Κέντρο Δελφών: Γ΄ΔΕΛΦΙΚΟΙ ΔΙΑΛΟΓΟΙ 2025
Την Παρασκευή 20 Ιουνίου 2025 και ώρα 17:30, στην αίθουσα «Φρύνιχος» του Ευρωπαϊκού Πολιτιστικού Κέντρου Δελφών (Ε.Π.Κε.Δ.), ξεκινούν οι Τρίτοι Δελφικοί Διάλογοι, οι οποίοι θα συνεχιστούν και το Σάββατο 21 Ιουνίου με τη συμμετοχή εισηγητών διεθνούς ακτινοβολίας. Η εκδήλωση θα ολοκληρωθεί με στρογγυλή τράπεζα.
Οι Δελφοί, ένας από τους πλέον εμβληματικούς τόπους του αρχαίου ελληνικού στοχασμού, διατηρούν έως σήμερα ακέραιη την πνευματική τους ακτινοβολία. Το Ευρωπαϊκό Πολιτιστικό Κέντρο Δελφών, με καταστατικό στόχο την ανάπτυξη ενός ευρωπαϊκού και παγκόσμιου πνευματικού πόλου στους Δελφούς, αποτελεί μοναδικό χώρο στην Ελλάδα για τη συστηματική διερεύνηση της σημασίας της ανθρωπιστικής σκέψης.
Σε αυτό το πλαίσιο, το Ε.Π.Κε.Δ. εγκαινίασε το 2023 τους Πρώτους Δελφικούς Διαλόγους, οι οποίοι συνεχίστηκαν με τους Δεύτερους το 2024. Το 2025 ακολουθούν οι Τρίτοι Διάλογοι, υπό την αιγίδα της Α.Ε. του Προέδρου της Δημοκρατίας κ. Κωνσταντίνου Αν. Τασούλα.
Όπως σημειώνει ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Πολιτιστικού Κέντρου Δελφών, Καθηγητής Παναγιώτης Ροϊλός (Harvard University), οι πρωτοφανείς εξελίξεις σε πολλούς επιστημονικούς τομείς (με πιο χαρακτηριστικά παραδείγματα την ιατρική, τη βιοϊατρική, τη γενετική τεχνολογία, την επιστήμη των υπολογιστών και τη φυσική), καθώς και στην τεχνολογία, συμπεριλαμβανόμενης της τεχνητής νοημοσύνης, παρέχουν στα πολιτικά (και οικονομικά) κέντρα εξουσίας εξαιρετικά εξελιγμένους μηχανισμούς και εργαλεία "βιοπολιτικής", δηλαδή διαχείρισης, ρύθμισης, επιτήρησης και εν γένει διαμόρφωσης σημαντικών πτυχών της ζωής των πολιτών.
Επισημαίνει, ότι Οι Τρίτοι Δελφικοί Διάλογοι θα διερευνήσουν μια σειρά σύνθετων ερωτημάτων που προκύπτουν από αυτή τη νέα πραγματικότητα, μεταξύ των οποίων τα εξής:
- Πώς επανακαθορίζονται οι αρχές και οι προτεραιότητες της βιοηθικής ως αποτέλεσμα των προαναφερθεισών εξελίξεων, ιδίως στο χώρο της ιατρικής και της γενετικής τεχνολογίας;
- Σε ποιον βαθμό και με ποιον τρόπο μπορεί να επιτευχθεί μια ισορροπία ανάμεσα στην συγκέντρωση επιστημονικού και τεχνολογικού κεφαλαίου και γνώσης σε λίγους ερευνητικούς και επιχειρηματικούς φορείς, αφενός, και στην προστασία και διεύρυνση των δημοκρατικών ιδανικών και των πολιτικών δικαιωμάτων, αφετέρου;
- Ποιες είναι οι απειλές που οι εξαιρετικά σύνθετοι και εξελιγμένοι βιοπολιτικοί μηχανισμοί συνεπάγονται για τους δημοκρατικούς θεσμούς;
Ομιλητές και Θέματα
Timothy Charles Campbell, Cornell University Οι χρήσεις της δημοκρατίας: Αναδιατύπωση της βιοπολιτικής
Didier Fassin, College de France Οι κοινωνικές ανισότητες ως ηθική πρόκληση για τη δημοκρατία
James Faubion, Rice University Αντιβιοπολιτική και βιοαυτολογία
Michael Hardt, Duke University Η δημοκρατία και το παγκόσμιο πολεμικό «καθεστώς»
Frederic Keck, CNRS-Collège de France Το δημοκρατικό δυναμικό της κυνηγετικής εξουσίας: μαθήματα σοφίας από τους κυνηγούς ιών
Elaine Scarry, Harvard University Θερμοπυρηνική μοναρχία: Μπορεί μία και μόνο απλή γλωσσική πράξη (speech act) να καταστρέψει ολόκληρο τον πολιτισμό;
Daniel Wikler, Harvard University H βιοηθική στην εποχή της παραπληροφόρησης
Demetrios Yatromanolakis, The Johns Hopkins University Περί Βιοπολιτικής: από τον πολιτικό πραγματισμό του Πλάτωνα στη μετα-ανθρώπινη κυβερνητική
Λίγα λόγια για τους Ομιλητές
.jpg)
Timothy Charles Campbell, Cornell University
Ο Timothy Campbell είναι Καθηγητής Ιταλικής Γλώσσας στο Τμήμα Ρομανικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Cornell και ασχολείται με τη σύγχρονη ιταλική σκέψη, τη βιοπολιτική και τις σπουδές μέσων επικοινωνίας. Το επιστημονικό του έργο περιλαμβάνει μεταφράσεις των βιβλίων του Roberto Esposito Bios: Biopolitics and Philosophy και Communitas: The Origin and Destiny of Community. Επίσης, συμμετείχε στη μετάφραση του έργου του Carlo Diano Form and Event. Ο Campbell υπήρξε επιμελητής της σειράς "Commonalities" των εκδόσεων Fordham University Press και συνεπιμελητής του Biopolitics: A Reader μαζί με τον Adam Sitze.
Ανάμεσα στα δικά του έργα περιλαμβάνονται τα βιβλία Improper Life: Technology and Biopolitics from Heidegger to Agamben και Techne of Giving: Cinema and the Generous Form of Life. Το πιο πρόσφατο έργο του, The Comic Self: Toward Dispossession, συγγράφηκε σε συνεργασία με τον Grant Farred. Αυτή την περίοδο ολοκληρώνει το επόμενο βιβλίο του, που πραγματεύεται την πόλη και την πλανητική διακυβερνητικότητα.
Didier Fassin, College de France
Ο Didier Fassin είναι Καθηγητής στο Collège de France, όπου κατέχει την Έδρα «Ηθικά Ζητήματα και Πολιτικά Προβλήματα στις Σύγχρονες Κοινωνίες», καθώς και στο Institute for Advanced Study, στη Σχολή Κοινωνικών Επιστημών του Princeton. Στην École des Hautes Études en Sciences Sociales, υπήρξε ιδρυτής και διευθυντής του Διεπιστημονικού Ινστιτούτου Έρευνας για τα Κοινωνικά Προβλήματα-IRIS. Ανθρωπολόγος, κοινωνιολόγος και ιατρός, έχει διεξαγάγει έρευνες στη Σενεγάλη, στο Κονγκό, στη Νότια Αφρική, στον Ισημερινό και στη Γαλλία, που επικεντρώνονται σε θέματα υγείας, ηθικής και πολιτικής.
Συμμετείχε στις Tanner Lectures στο Μπέρκλεϊ, στις διαλέξεις Adorno στη Φρανκφούρτη, καθώς και στην διοργάνωση Eric Wolf Lecture στη Βιέννη με θέμα τις θεωρίες συνωμοσίας. Έχει τιμηθεί με το βραβείο Nomis Distinguished Scientist Award, το Χρυσό Μετάλλιο στην ανθρωπολογία από τη Σουηδική Βασιλική Ακαδημία Επιστημών, καθώς και με το Βραβείο Huxley του Βασιλικού Ανθρωπολογικού Ινστιτούτου. Είναι μέλος της Αμερικανικής Φιλοσοφικής Εταιρείας. Πρώην Αντιπρόεδρος των Γιατρών Χωρίς Σύνορα, είναι σήμερα Πρόεδρος της Γαλλικής Ιατρικής Επιτροπής για τους Πρόσφυγες.
Έχει επιμεληθεί ή συνεπιμεληθεί τριάντα συλλογικούς τόμους και έχει συγγράψει είκοσι βιβλία, τα οποία έχουν μεταφραστεί σε έντεκα γλώσσες, με πιο πρόσφατα τα: The Will to Punish, Life. A Critical User’s Manual, Death of a Traveler. A Counter Investigation, και Moral Abdication. How the World Failed to Stop the Destruction of Gaza.
James Faubion, Rice University
Ο James D. Faubion είναι Ομότιμος Καθηγητής Ανθρωπολογίας στην Έδρα Radoslav Tsanoff του Πανεπιστημίου Rice.
Είναι επιμελητής των έργων Rethinking the Subject (1995), του δεύτερου και τρίτου τόμου της σειράς Essential Works of Michel Foucault (1999 και 2000), του The Ethics of Kinship (2001), της δεύτερης έκδοσης του Death and the Labyrinth του Μισέλ Φουκώ (2004), καθώς και του Foucault Now (2014). Συν-επιμελήθηκε τα Fieldwork Is Not What It Used To Be (2008) και Theory is More than It Used to Be (2015). Είναι συγγραφέας των έργων Modern Greek Lessons (1993), The Shadows and Lights of Waco (2001) και An Anthropology of Ethics (2011), ενώ συνυπογράφει το Designs for anΟ Anthropology of the Contemporary (2008).
Michael Hardt, Duke University
Ο Michael Hardt διδάσκει πολιτική θεωρία στο Τμήμα Λογοτεχνίας του Πανεπιστημίου Duke.
Τα έργα του συνδυάζουν τις φιλοσοφικές του αναζητήσεις με αναλύσεις της σύγχρονης πολιτικής κατάστασης. Κεντρικό αντικείμενο της σκέψης του είναι η μελέτη των τρεχουσών μορφών κοινωνικής κυριαρχίας, συμπεριλαμβανομένων των μηχανισμών καπιταλιστικού ελέγχου, που αποτελούν τα θεμέλια των σύγχρονων δομών παγκόσμιας εξουσίας. Παράλληλα ασχολείται με τα σύγχρονα κοινωνικά κινήματα που απορρίπτουν την εξουσία και εκφράζουν τη δυνατότητα για νέες, δημοκρατικές μορφές κοινωνικής οργάνωσης.
Το πρώτο του βιβλίο ήταν το Gilles Deleuze: An Apprenticeship in Philosophy (1993). Κατά τη διάρκεια αρκετών δεκαετιών, η συνεργασία του με τον Antonio Negri οδήγησε στη συγγραφή έξι βιβλίων: Labor of Dionysus (1994), Empire (2000), Multitude (2004), Commonwealth (2009), Declaration (2012) και Assembly (2017).
Στο πιο πρόσφατο βιβλίο του, The Subversive Seventies (2023), αναλύει απελευθερωτικά κινήματα της δεκαετίας του 1970 σε διάφορες χώρες του κόσμου, αναδεικνύοντας τη σημασία τους για τους σημερινούς πολιτικούς αγώνες.
Από το 2010 είναι αρχισυντάκτης του περιοδικού South Atlantic Quarterl
Frederic Keck, CNRS-Collège de France
Ο Frédéric Keck είναι Ανώτερος Ερευνητής στο Εργαστήριο Κοινωνικής Ανθρωπολογίας (CNRS–Collège de France–EHESS). Αφού σπούδασε φιλοσοφία στην École Normale Supérieure στο Παρίσι και ανθρωπολογία στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας στο Μπέρκλεϊ, εστίασε την έρευνά του στην ιστορία της κοινωνικής ανθρωπολογίας και σε σύγχρονα βιοπολιτικά ζητήματα που ανέκυψαν με την εμφάνιση της γρίπης των πτηνών.
Διετέλεσε διευθυντής του ερευνητικού τμήματος του musée du quai Branly από το 2014 έως το 2018.
Έχει δημοσιεύσει τα έργα: Claude Lévi-Strauss, une introduction (Pocket-La Découverte, 2005), Lucien Lévy-Bruhl, entre philosophie et anthropologie (CNRS Éditions, 2008), Un monde grippé (Flammarion, 2010) και Avian Reservoirs: Virus Hunters and Birdwatchers in Chinese Sentinel Posts (Duke University Press, 2020).
Έχει επίσης συνεπιμεληθεί, με τον Andrew Lakoff, το άρθροSentinel Devices (Limn, 2013), και με τους Alice Kelly και Christos Lynteris το Anthropology of Epidemics (Routledge, 2019).
Το 2012 τιμήθηκε με το Χάλκινο Μετάλλιο του CNRS και είναι εταίρος του Καναδικού Ινστιτούτου Προηγμένων Ερευνών (CIFAR).
Elaine Scarry, Harvard University
Η Elaine Scarry διδάσκει στο Πανεπιστήμιο Χάρβαρντ, όπου κατέχει την έδρα Cabot στην Αισθητική και είναι Senior Fellow στην Society of Fellows του Χάρβαρντ. Δίνει διαλέξεις τόσο στις ΗΠΑ όσο και διεθνώς για θέματα όπως ο πυρηνικός πόλεμος, το δίκαιο, η λογοτεχνία και η ιατρική. Έχει υπάρξει υπότροφος του Ιδρύματος Guggenheim, καθώς και ερευνήτρια στο Ινστιτούτο Προηγμένων Μελετών στο Βερολίνο, στο Ερευνητικό Κέντρο του Μουσείου Getty στο Λος Άντζελες και στο Κέντρο Προηγμένων Μελετών στις Συμπεριφορικές Επιστήμες του Στάνφορντ. Είναι μέλος της Αμερικανικής Φιλοσοφικής Εταιρείας και της Αμερικανικής Ακαδημίας Τεχνών και Επιστημών.
Οι διακρίσεις της περιλαμβάνουν τιμητικά διδακτορικά από το Πανεπιστήμιο Northwestern και το Πανεπιστήμιο της Ουψάλα στη Σουηδία, καθώς και το Βραβείο Truman Capote για λογοτεχνική κριτική, ενώ πιο πρόσφατα έλαβε το Βραβείο Zabel από την Αμερικανική Ακαδημία Τεχνών και Γραμμάτων το οποίο απονέμεται σε συγγραφείς με «προοδευτική, πρωτότυπη και πειραματική διάθεση».
Το έργο της εστιάζει σε δύο θέματα: τη φύση του σωματικού πόνου και τη φύση της ανθρώπινης δημιουργίας. Μεταξύ των βιβλίων της συγκαταλέγονται τα: The Body in Pain (1985), On Beauty and Being Just (1999), Dreaming by the Book (1999) και Thermonuclear Monarchy (2014). Το 2005, τα περιοδικά Prospect και Foreign Policy την κατέταξαν ανάμεσα στους 100 σημαντικότερους διανοούμενους του κόσμου.
Daniel Wikler, Harvard University
Αμερικανός φιλόσοφος και ειδικός στη βιοηθική, με σημαντική συνεισφορά σε ζητήματα ηθικής στον τομέα της δημόσιας υγείας. Μέχρι πρόσφατα ήταν Καθηγητής Ηθικής και Υγείας του Πληθυσμού στη Σχολή Δημόσιας Υγείας T.H. Chan του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ.
Η έρευνα του εστιάζει στον εντοπισμό και την εξέταση βιοηθικών ζητημάτων που προκύπτουν σε σχέση με την υγεία σε πληθυσμιακό και παγκόσμιο επίπεδο. Αυτά περιλαμβάνουν —αλλά δεν περιορίζονται σε— ηθικές επιλογές που ενσωματώνονται στη μέτρηση του παγκόσμιου φορτίου νόσου, στις μεθόδους ιεράρχησης προτεραιοτήτων στις υγειονομικές υπηρεσίες και σε ζητήματα που σχετίζονται με την προαγωγή της υγείας, όπως η απόδοση ευθύνης για αρνητικές συνέπειες επιλογών που επηρεάζουν την υγεία του ατόμου. Πριν ενταχθεί στο διδακτικό προσωπικό του Χάρβαρντ το 2002, υπηρέτησε ως ο πρώτος ειδικός σε θέματα ηθικής του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας και ως φιλόσοφος στην Προεδρική Επιτροπή για τη Μελέτη Ηθικών Ζητημάτων στην Ιατρική, τη Βιοϊατρική και Συμπεριφορική Έρευνα, επί Προεδρίας Κάρτερ και Ρίγκαν.
Ανάμεσα στα βιβλία του, τα οποία συνέγραψε ή συνεπιμελήθηκε με συναδέλφους από διάφορους επιστημονικούς κλάδους, περιλαμβάνονται τα From Chance to Choice: Genetics and Justice (Cambridge), WHO’s Casebook on Ethical Issues in International Health Research, Inequalities in Health: Concepts, Measures, and Ethics (Oxford) και Measuring the Global Burden of Disease: Philosophical Dimensions (Oxford).
Demetrios Yatromanolakis, The Johns Hopkins University
Ο Δημήτριος Γιατρομανωλάκης είναι κάτοχος διδακτορικού (D.Phil.) από το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης. Πρώην Junior Fellow στην Κοινότητα Υποτρόφων (Society of Fellows) του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ, έχει τιμηθεί με πολυάριθμες διεθνείς υποτροφίες, μεταξύ των οποίων και με το Βραβείο Βερολίνου (Berlin Prize) της Αμερικανικής Ακαδημίας στο Βερολίνο. Οι τομείς εξειδίκευσής του περιλαμβάνουν την αρχαία ελληνική αγγειογραφία και τέχνη, την επιγραφική, την παπυρολογία, τη θεωρία του τελετουργικού και τη θεωρία της πρόσληψης. Η έρευνα και οι δημοσιεύσεις του έχουν επίσης επικεντρωθεί στην ευρωπαϊκή πνευματική ιστορία και στην ιστορία της τέχνης (πρώτο μισό του 20ού αιώνα), καθώς και στην ιστορική και συγκριτική ανθρωπολογία. Κατέχει θέσεις στα Τμήματα Κλασικών Σπουδών, Ανθρωπολογίας και Συγκριτικής Σκέψης του Πανεπιστημίου Johns Hopkins.
Είναι συγγραφέας, συν-συγγραφέας ή επιμελητής 12 βιβλίων, μεταξύ των οποίων: Sappho in the Making: The Early Reception (συγγραφέας) Towards a Ritual Poetics (συγγραφέας), Προς μια ποιητική του τελετουργικού (συν-συγγραφέας, [μεταφρασμένο σε πολλές ευρωπαϊκές γλώσσες]), Ελληνικές Μυθολογίες (συγγραφέας), Η πολιτική της μυθογένεσης: Τέχνη και σκέψη στην ευρωπαϊκή πρωτοπορία (συγγραφέας), Epigraphy of Art: Ancient Greek Vase-Inscriptions and Vase-Paintings (επιμελητής), An Archaeology of Representations: Ancient Greek Vase-Painting and Contemporary Methodologies (επιμελητής), Archaic Ontological Past: Pre-Socratic Philosophy and European Avant-Garde Art and Thought (επιμελητής), Inscriptions and Representations on Athenian Vases (επιμελητής).
Πρόσφατα ολοκλήρωσε ένα βιβλίο για την πολιτισμική πολιτική στην τέχνη και φιλοσοφία των Αντρέ Μασσόν και Ζωρζ Μπατάιγ. Αυτή την περίοδο εργάζεται πάνω στη βιοπολιτική και την ελληνική αρχαιότητα.
ΣΥΝΟΠΤΙΚΑ ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ
Παρασκευή, 20 Ιουνίου
17.30-17.45 Χαιρετισμοί
17.45-18.25 ΠΡΩΤΗ ΣΥΝΕΔΡΙΑ
Daniel Wikler, Πανεπιστήμιο Harvard
Η βιοηθική στην εποχή της παραπληροφόρησης
Frédéric Keck, CNRS-Collège de France
Το δημοκρατικό δυναμικό της κυνηγετικής εξουσίας: μαθήματα σοφίας από τους
κυνηγούς ιών
18.25-18.45 Συζήτηση
18.45-19.00 Διάλειμμα
19.00-19.40 ΔΕΥΤΕΡΗ ΣΥΝΕΔΡΙΑ
Elaine Scarry, Πανεπιστήμιο Harvard
Θερμοπυρηνική μοναρχία: Μπορεί μία και μόνο απλή γλωσσική πράξη
(speech act) να καταστρέψει ολόκληρο τον πολιτισμό;
Michael Hardt, Πανεπιστήμιο Duke
Η δημοκρατία και το παγκόσμιο πολεμικό «καθεστώς»
19.40-20.00 Συζήτηση
Σάββατο, 21 Ιουνίου
10.00-10.40 ΤΡΙΤΗ ΣΥΝΕΔΡΙΑ
Δημήτριος Γιατρομανωλάκης, Πανεπιστήμιο Johns Hopkins
Περί βιοπολιτικής: από τον πολιτικό πραγματισμό του Πλάτωνα στη μετα-ανθρώπινη κυβερνητική
James Faubion, Πανεπιστήμιο Rice
Αντιβιοπολιτική και βιοαυτολογία
10.40-11.00 Συζήτηση
11.00-11.15 Διάλειμμα
11.15-11.55 ΤΕΤΑΡΤΗ ΣΥΝΕΔΡΙΑ
Didier Fassin, Collège de France
Οι κοινωνικές ανισότητες ως ηθική πρόκληση για τη δημοκρατία
Timothy Charles Campbell, Πανεπιστήμιο Cornell
Οι χρήσεις της δημοκρατίας: επαναπροσδιορίζοντας τη βιοπολιτική
11.55-12.15 Συζήτηση
12.15-13.30 ΣΤΡΟΓΓΥΛΗ ΤΡΑΠΕΖΑ
Οι Τρίτοι Δελφικοί Διάλογοι πραγματοποιούνται με την συνεχή πολύτιμη υποστήριξη της Eurolife FFH.
Οι Διάλογοι θα μεταδίδονται ζωντανά στο διαδίκτυο, ενώ τα πρακτικά τους θα δημοσιευτούν σε ειδική έκδοση.
ΕΙΣΟΔΟΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗ