26ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης: Τα Ελληνικά Ντοκιμαντέρ
Δυναμικά και συναρπαστικά, τα ελληνικά ντοκιμαντέρ ξεδιπλώνουν συγκινητικές ανθρώπινες ιστορίες και φλέγοντα θέματα της επικαιρότητας, πρωταγωνιστώντας και στο 26ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, που θα πραγματοποιηθεί από τις 7 έως τις 17 Μαρτίου 2024 τόσο σε φυσικούς χώρους όσο και διαδικτυακά.
Συνολικά, 67 μεγάλου και μικρού μήκους ντοκιμαντέρ από την Ελλάδα θα προβληθούν στα τρία διαγνωστικά τμήματα, Διεθνές Διαγωνιστικό, Newcomers και >>Film Forward, στα τμήματα Ανοιχτοί Ορίζοντες, NextGen και Πλατφόρμα+, στις Ειδικές Προβολές, καθώς και στο πλαίσιο αφιερωμάτων.
Το Φεστιβάλ στηρίζει για μία ακόμα χρονιά έμπρακτα το ελληνικό ντοκιμαντέρ, καταβάλλοντας αντίτιμο ενοικίασης σε όλες τις ελληνικές ταινίες που συμμετέχουν στο πρόγραμμά του. Επίσης, το τμήμα Πλατφόρμα διευρύνεται και μετονομάζεται σε Πλατφόρμα+. Τα ντοκιμαντέρ που συμμετέχουν στο τμήμα Πλατφόρμα+ θα προβληθούν στην ψηφιακή πλατφόρμα του Φεστιβάλ και θα είναι διαθέσιμα από τις 8 έως τις 22 Μαρτίου, προκειμένου να έχουν μεγαλύτερο εύρος προβολής στο κοινό.
Παράλληλα, συνεχίζεται και φέτος ο θεσμός των καθολικά προσβάσιμων προβολών, όπου το κοινό θα έχει την ευκαιρία να απολαύσει το σπουδαίο ντοκιμαντέρ του Παναγιώτη Ευαγγελίδη, Οι γάμοι της Τήλου (2022), σε καθολικά προσβάσιμη προβολή, η οποία θα διεξαχθεί σε συνεργασία με την Alpha Bank, χορηγό προσβασιμότητας του Φεστιβάλ. Το ντοκιμαντέρ, το οποίο επικεντρώνεται στους πρώτους γκέι και λεσβιακούς γάμους που τελέστηκαν στην Ελλάδα, το 2008, στην Τήλο, θα είναι προσβάσιμο τόσο στις αίθουσες του Φεστιβάλ, όσο και στις διαδικτυακές προβολές του.
Συγκινητικές ανθρώπινες στιγμές, ζητήματα της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας, σημαντικά ιστορικά και κοινωνικά γεγονότα που σημάδεψαν τη σύγχρονη Ελλάδα, ιστορίες γυναικείας χειραφέτησης και έμφυλης βίας, ανθρώπινα δικαιώματα, η σχέση μας με τη φύση, ο σύγχρονος κόσμος του Διαδικτύου είναι μερικά από τα θέματα που απασχόλησαν φέτος τους Έλληνες ντοκιμαντερίστες.
Τη γνωμοδοτική επιτροπή που ανέλαβε το έργο της προεπιλογής των ταινιών για το 26ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης συγκρότησαν η σκηνοθέτις Ελιάνα Αμπραβανέλ, ο κριτικός κινηματογράφου Μανώλης Κρανάκης και η σκηνοθέτις-μοντέζ Μυρτώ Πατσαλίδου.
Παρακάτω τα ελληνικά ντοκιμαντέρ του 26ου ΦΝΘ:
Διεθνές Διαγωνιστικό
Αδέσποτα κορμιά
Ελίνα Ψύκου
Η Ρόμπιν είναι έγκυος, αλλά δεν θέλει να γίνει μητέρα. Η Κατερίνα θέλει αλλά δεν μπορεί. H Κική θέλει απλώς να πεθάνει με αξιοπρέπεια. Όμως η άμβλωση, η εξωσωματική γονιμοποίηση και η ευθανασία, αντίστοιχα, δεν είναι νόμιμες στις χώρες τους. Τα Αδέσποτα κορμιά εξερευνούν τη σωματική αυτονομία σε μια Ευρώπη όπου επιτρέπεται να ταξιδέψεις, να εργαστείς, να καταναλώσεις ελεύθερα, αλλά όχι απαραίτητα να ζήσεις ή να πεθάνεις όπως επιθυμείς.
Αζήτητοι
Μαριάννα Οικονόμου
Μια τυχαία ανακάλυψη στο νοσοκομείο Σωτηρία αποκαλύπτει ένα προσωπικό και συλλογικό τραύμα. Μεταξύ 1945-75 εκατοντάδες φυματικοί πέθαναν εκεί, δεν τους αναζήτησε κανείς και θάφτηκαν ανώνυμα σε ομαδικούς τάφους στον χώρο του νοσοκομείου. Μετά από 80 χρόνια η σκοτεινή τους ιστορία έρχεται στο φως μέσα από τα υπάρχοντά τους και την αναζήτηση συγγενών.
Unclickable
Μπάμπης Μακρίδης
Καλώς ήρθατε στον σκοτεινό κόσμο της ψηφιακής διαφημιστικής απάτης, τη μεγαλύτερη πηγή εσόδων του οργανωμένου εγκλήματος μετά τη διακίνηση ναρκωτικών. Ένα πρώην στέλεχος του χώρου αποκαλύπτει πώς γίνεται, ποια είναι τα θύματά της και ποιος είναι ο ρόλος της Google και του Facebook στο παιχνίδι.
Διαγωνιστικό Newcomers
Λεσβία
Τζέλη Χατζηδημητρίου
Τη δεκαετία του ’70 λεσβίες από όλο τον κόσμο καταφθάνουν σε ένα μικρό χωριό της Λέσβου. Ενώ οι εντάσεις με τους κατοίκους αυξάνονται, η σκηνοθέτρια Τζέλη Χατζηδημητρίου -που βρέθηκε στη μέση ως ντόπια και ως λεσβία- αφηγείται μια ιστορία 40+ χρόνων γύρω από την αγάπη, την κοινότητα, τις συγκρούσεις, αλλά και τι σημαίνει να νιώθει κανείς αποδεκτός.
Πανελλήνιον
Σπύρος Μαντζαβίνος, Κώστας Αντάραχας
Μια ιστορία φαντασμάτων για την εμμονή, τη μοναξιά και την τρέλα, σε ένα σκακιστικό καφενείο εκτός τόπου και χρόνου, στο κέντρο της Αθήνας. Μια ιστορία για το Πανελλήνιον, ένα καταφύγιο για ανθρώπους που ασφυκτιούν στην καθημερινότητά τους, που απεχθάνονται τις συνθήκες της σύγχρονης πραγματικότητας και αποτυγχάνουν να προσαρμοστούν σε αυτές.
Tack
Βάνια Τέρνερ
Η ολυμπιονίκης που πυροδότησε το κίνημα #MeToo στην Ελλάδα δίνει τη δύναμη σε μια νεότερη αθλήτρια να σπάσει τη δική της σιωπή. Σε μια δίκη ορόσημο, η Σοφία στέκεται στο πλευρό της Αμαλίας, η οποία αποφασίζει να καταγγείλει τον πρώην προπονητή της για τη συστηματική κακοποίηση που υπέστη από εκείνον όταν ήταν παιδί.
Διαγωνιστικό >>Film Forward
Όταν συναντώ τους φίλους μου
Γιάννης Καρύδας
Ο Μάκης είναι αντιμέτωπος με έναν φαινομενικά αβάσταχτο αριθμό προσωπικών προβλημάτων που τον οδηγούν σταδιακά στην ψυχική κατάρρευση. Μέσα από τον φακό της κάμερας του κολλητού του φίλου γινόμαστε μάρτυρες καθημερινών αλληλεπιδράσεων μεταξύ του πρωταγωνιστή και του περιβάλλοντός του.
Πρωτόγαλα
Παναγιώτης Παπαφράγκος
Εστιάζοντας στην εκτροφή νεογέννητων αμνοεριφίων στους πρόποδες του όρους Πατέρας, το ντοκιμαντέρ υφαίνει μια αισθητηριακή αφήγηση για τη σύνδεση ανθρώπου-ζώου, εξερευνώντας τις έννοιες της μητρότητας, του θηλασμού και της ορφάνιας. Οι εποχές περνάνε, τα ζώα γεννιούνται και πεθαίνουν, η ταινία καταγράφει τον κύκλο της ζωής: γέννηση-θάνατος-αναγέννηση.
Avant-Drag!
Φιλ Ιερόπουλος
Το Avant-Drag! βάζει στο προσκήνιο δέκα drag performers που αποδομούν το φύλο, την εθνικότητα και τις πολιτικές ταυτότητας, ενώ ταυτόχρονα αντιμετωπίζουν την αστυνομική βία, την τρανσφοβία και τον ρατσισμό της ελληνικής κοινωνίας.
Ανοιχτοί Ορίζοντες
01
Δημήτρης Μουζακίτης
Τα τελευταία χρόνια της ζωής τους, ο ποιητής Νάνος Βαλαωρίτης και η ζωγράφος Μαρί Γουίλσον συζούσαν σε ένα διαμέρισμα στο κέντρο της Αθήνας. Μια αντανάκλαση του Νάνου Βαλαωρίτη στον κινηματογραφικό φακό, η οποία υφαίνει την προσωπική μνήμη στον χώρο και στον χρόνο. Ένας προσωπικός μικρόκοσμος όπου ξεδιπλώνονται πολύπλευρες εκφάνσεις του δημιουργικού βίου.
142 χρόνια
Στέλιος Κούλογλου
Στις ελληνικές φυλακές βρίσκονται καταδικασμένοι χιλιάδες πρόσφυγες ως διακινητές. Ο διασώστης Ιάσονας Αποστολόπουλος προσπαθεί να σώσει τρεις αθώους ανθρώπους. Ο πρώτος έχει καταδικαστεί σε 142 χρόνια φυλάκισης και οι άλλοι δύο σε 50. Σε ένα δικαστικό θρίλερ που διαρκεί πάνω από έναν χρόνο, θα καταφέρουν ο Ιάσονας και οι σύντροφοί του να τους απελευθερώσουν;
Αποχαιρετισμός: Ξαφνικά η μνήμη άρχισε να θυμάται
Άντα Πίτσου
Η διακεκριμένη ψυχοθεραπεύτρια Τούλα Βλαχούτσικου, πλέον κατάκοιτη και με άνοια, όταν αρχίζει να χάνει τη μνήμη της αποφασίζει να γράψει ένα βιβλίο με ιστορίες για τη μνήμη. Είκοσι χρόνια αργότερα, η κόρη της, η οποία έχει αναλάβει τη φροντίδα της, κάνει μια ταινία βασισμένη σε αυτές τις ιστορίες, αλλά και σε συνεντεύξεις ανθρώπων που τη γνώριζαν προσωπικά. Μια ταινία για την άνοια, την φροντίδα, το τραύμα και τη στοργική σχέση μητέρας και κόρης.
Αρμάνοι οι Βλάχοι
Μιχάλης Καμάκας
Ένα ντοκιμαντέρ του Μιχάλη Καμάκα, το οποίο αναδεικνύει την προσφορά των βλαχόφωνων Ελλήνων σε κομβικά σημεία της ελληνικής ιστορίας και έρχεται να απαντήσει στο εξής ερώτημα: Πώς γίνεται η λέξη «βλάχος» να είναι συνυφασμένη με τον άξεστο, τον χωριάτη, τον απολίτιστο…
Εκείνη τη μέρα
Στρατής Βογιατζής, Δημήτρης Κούρτης
Στο ντοκιμαντέρ Εκείνη τη μέρα συνυφαίνονται η καταστροφική πυρκαγιά στη βόρεια Εύβοια το 2021 με την αναγέννηση, καθώς και η συλλογική μνήμη του τόπου με τη δημιουργία μιας παράστασης μουσικού θεάτρου, όπως προέκυψε από τα καλλιτεχνικά εργαστήρια της Εθνικής Λυρικής Σκηνής με κατοίκους της περιοχής. Ένα φιλμικό δοκίμιο πάνω στη σχέση ανθρώπινου και μη ανθρώπινου κόσμου.
ΕΜΠΡΟΣ: Ένα ελεύθερο αυτοδιαχειριζόμενο θέατρο
Άλκηστις Καφετζή
Ένα ντοκιμαντέρ που εξερευνά μια αυτοοργανωμένη καλλιτεχνική κοινότητα στο κέντρο της Αθήνας. Δεκαετίες πριν μεταμορφωθεί σε θέατρο, το 1989, το κτίριο λειτουργούσε ως τυπογραφείο. Σήμερα τελεί υπό κατάληψη και λειτουργεί ως ελεύθερο αυτοοργανωμένο θέατρο, παρέχοντας έναν χώρο για ελεύθερη καλλιτεχνική έκφραση και ανοιχτές συνελεύσεις.
Εν εσόπτρω: Ο παπα-Σταμάτης και ο Σταμάτης
Λένα Βουδούρη
Παρακολουθούμε τη σχέση ανάμεσα στον ιερέα Σταμάτη Σκλήρη και τον κινηματογραφιστή Σταμάτη Γιαννούλη, στη διάρκεια γυρίσματος ενός ντοκιμαντέρ για τη ζωγραφική του πατέρα Σταμάτη. Μία σχέση αγαπητική, που διακόπτεται βίαια από τον ξαφνικό χαμό του Σταμάτη Γιαννούλη, σε μία από τις τελευταίες ταινίες του σημαντικού αυτού κινηματογραφιστή.
Κατ’ εικόνα του ανθρώπου (Φωτό εξωφύλλου)
Νικόλ Αλεξανδροπούλου
Τι σημαίνει πνεύμα; Και πόσο ενδιαφέρει τους επιστήμονες να φτιάξουν μία τεχνητή συνείδηση; To ντοκιμαντέρ παρατηρεί τους προβληματισμούς της Εκκλησίας σχετικά με την τεχνητή νοημοσύνη, τον διάλογο και τις διαμάχες που αυτός εγείρει, και την προσπάθεια να απαντηθούν τα πιο βασικά ζητήματα που προκύπτουν από την ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης.
Λενάκι, δυο φωτιές και δυο κατάρες
Δημήτρης Ινδαρές
Η υπόθεση εμπρησμού ενός πατρογονικού πύργου στο Λειβάρτζι Καλαβρύτων έρχεται στο φως μέσω κάποιων χειρογράφων. Ο έρωτας της Ελένης και του Λιμάζαγα λίγο πριν την Επανάσταση του 1821 και μια γονική κατάρα στοιχειώνουν την ιστορία της οικογένειας και του χωριού. Το δημοτικό τραγούδι της Ελένης οδηγεί την αναψηλάφηση ενός παρελθόντος που μοιάζει με παραμύθι.
Λώξη
Δημήτρης Ζάχος, Θανάσης Καφετζής
Η Λωξάνδρα, ένα κορίτσι με Σύνδρομο Down, καλείται να συμμετάσχει στη νέα παραγωγή, στην Κεντρική Σκηνή του Εθνικού Θεάτρου. Η μητέρα της αποφασίζει να δεχτεί την πρόσκληση, θεωρώντας ότι είναι για το καλό της κόρης της. Η Λωξάνδρα θα παλέψει σκληρά για να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις της νέας πραγματικότητας. Θα τα καταφέρει;
Μυρτιές και τριαντάφυλλα λευκά με μακρύ μίσχο
Χρήστος Καπάτος
Ο Αριστείδης θα πεθάνει σύντομα και το ξέρει. Οι ημέρες του ακολουθούν μια αδιάκοπη εναλλαγή άρνησης και ματαίωσης, με συνειδητοποίηση και φόβο. Ένας αναστοχασμός του δημιουργού για τον χρόνο, τη φθορά και τον θάνατο, και μια αναμέτρηση με ένα απλό ερώτημα – γιατί να κινηματογραφεί αυτόν τον αυτοκαταστροφικό άνθρωπο; Τι μέρος του εαυτού του βλέπει μέσα από τον φακό;
Ο κόκκινος δάσκαλος
Στέλιος Χαραλαμπόπουλος
Δύο πολιτικές δίκες και εκτελέσεις έχουν αφήσει ανεξίτηλο ίχνος στην μετεμφυλιακή Ελλάδα. Η δίκη του Νίκου Μπελογιάννη και η δίκη του Νίκου Πλουμπίδη. O Πλουμπίδης, όμως, έφυγε μόνος, συκοφαντημένος, ατιμασμένος. Το προσωπικό δράμα και το συλλογικό πεπρωμένο συνδιαμορφώνουν αυτόν τον προμηθεϊκό ήρωα που μοιάζει να πηγάζει από αρχαία τραγωδία.
Ο κόσμος των αρπακτικών πουλιών - Δικαίωμα στην επιβίωση
Λεβ Παρασκευόπουλος
Το ντοκιμαντέρ περιγράφει την πολύπλοκη και ενδιαφέρουσα ιστορία των αρπακτικών πουλιών και τον αγώνα τους για επιβίωση σε έναν κόσμο που αλλάζει συνεχώς λόγω της ανθρώπινης δραστηριότητας. Από τις στιγμές φωλεοποίησης μέχρι τις συναρπαστικές τακτικές κυνηγιού, το ντοκιμαντέρ μάς ταξιδεύει μέσα από την καθημερινή ζωή αυτών των εντυπωσιακών πλασμάτων.
Η Κλαίρη, τί κάνει;
Χρύσα Τζελέπη
Σ’ ένα διαμέρισμα στο κέντρο της Θεσσαλονίκης η Μαρία και η μητέρα της, η Βάγια, συγκατοικούν παλεύοντας με τη φθορά του χρόνου και την απώλεια της μνήμης. Η βύθιση της Βάγιας στην άνοια μετατρέπει τη σχέση τους σε ένα καθημερινό τελετουργικό φροντίδας. Μια δύσκολη καθημερινότητα όπου οι δύο γυναίκες την αντιμετωπίζουν με χιούμορ και τρυφερότητα.
Σύλβια Ρόμπυν
Παναγιώτης Ευαγγελίδης
«Το Σύλβια έχει ομοιότητες με το Σοφία, το Ρόμπυν είναι απ’ τον Ρομπέν των Δασών». Υπάρχει αρχή αλλά όχι μέση και τέλος στις διαρκείς μεταμορφώσεις, ανακαλύψεις, αυτοπροσδιορισμούς και επανεφευρέσεις του εαυτού στην πορεία της ανάδυσης και της κατασκευής του τι είμαστε, ποιο είναι το φύλο μας, πώς μπορούμε να επικοινωνήσουμε με το έξω και τους άλλους. Το σώμα και οι επιθυμίες μας μπορούν να χωρέσουνε σε λέξεις, και ποιες είναι αυτές κάθε φορά; Για τη Σύλβια το μεγαλύτερο πράγμα θα ήταν να μπορεί να μιλάει και να υπάρχει κάποιος να την ακούει. Τα φώτα μιας μοναχικής παράστασης αναβοσβήνουν και φωτίζουν τα σκοτάδια.
Υπηρετώντας την αλήθεια
Νίκος Ασλανίδης
Την περίοδο της Κατοχής 22 δημοσιογράφοι υπογράφουν το μυστικό «Πρωτόκολλο τιμής» και δεσμεύονται να μην προσφέρουν τις υπηρεσίες τους στα έντυπα που εξέδιδαν οι κατακτητές και να εργαστούν μόνο στις εφημερίδες που εξέφραζαν την Αντίσταση. Τρεις δημοσιογράφοι θα μεταφερθούν στα χιτλερικά στρατόπεδα συγκέντρωσης, όπου θα βρουν τραγικό θάνατο... Η ιστορική διαδρομή της Ένωσης Συντακτών Μακεδονίας-Θράκης, γυρισμένη με αφορμή τη συμπλήρωση 100 χρόνων από την ίδρυσή της.
Η χώρα των λησμονημένων τραγουδιών
Βλαδίμηρος Νικολούζος
Η χώρα των λησμονημένων τραγουδιών είναι μια ταινία τεκμηρίωσης που πραγματοποιήθηκε μέσα από μια συλλογική δημιουργική συνεργασία μεταξύ του Deep Forest Foundation και των αυτόχθονων κοινοτήτων που κατοικούν στο δάσος του Αμαζονίου. Σκιαγραφεί στιγμές από τη ζωή και τις τελετουργικές πρακτικές των Kaxinawa huni kuin, Awa, kayapo, Matis, enawene nawe και shipibo. Μέσα από έναν αρχαίο μύθο θεογονίας που διατρέχει την ταινία ως επαναλαμβανόμενο μοτίβο αφήγησης, κανείς μπορεί να βυθιστεί στον ιδιαίτερο πολιτισμό τους και στα κοσμολογικά τους οράματα, συνδέοντας ταυτόχρονα το παρελθόν και το παρόν τους, μέσα από ένα σπάνιο φωτογραφικό αρχειακό υλικό του 20ού αιώνα.
Dourgouti Town
Δημήτρης Μπαβέλλας
Ένας μεσίτης με σκοπό να επενδύσει περιπλανιέται στην περιοχή του Νέου Κόσμου των Αθηνών, παλιότερα γνωστής ως Δουργούτι. Μέσα από τα μάτια του ξετυλίγεται το παρελθόν, το παρόν αλλά και το αβέβαιο μέλλον του λαϊκού αυτού συνοικισμού. Ένα έρημο νησί δίπλα στην Ακρόπολη, που φαίνεται να ακολουθεί τη μοίρα των αντίστοιχων περιοχών ανά τον κόσμο.
In Search of an Audience
Νικόλας Ποττάκης
Ο Λάμπρος Φισφής ετοιμαζόταν να γίνει ο πρώτος έλληνας κωμικός που θα έπαιζε σε μεγάλο στάδιο. Ήρθε η πανδημία και πλέον καλείται να παίξει χωρίς κοινό. Αυτή είναι μια ιστορία επιμονής, υπέρβασης των εμποδίων, πάλης στο άγνωστο και ελπίδας πως θα διατηρηθούν ζωντανά τα σημαντικά πράγματα στη ζωή, λίγα γέλια και μια καλή παρέα.
Sinfonietta-πόλης, συνομιλία με τον Dziga Vertov
Δημήτρης Θεοδωρόπουλος
Ένα ταξίδι αναζήτησης στο τοπίο της γεωγραφίας της οπτικής μνήμης, μέσα από τα απομεινάρια του παρελθόντος, με την πατίνα της φθοράς του αστικού τοπίου, την καταγραφή της καλλιτεχνικής δημιουργίας, αναζητώντας μια «μουσική-εικαστικότητα» της εικόνας.
Vanessa Vinson Vibes
Ανδρέας Σιαδήμας
Η Βανέσσα καλείται να βρει τον εαυτό της απέναντι σε στόχους-βουνά που η ίδια ορθώνει μπροστά της. Προσπαθεί να δώσει νόημα στις ορειβατικές αποστολές της προωθώντας τις οικολογικές της ανησυχίες και τη social media ταυτότητά της. Οι ρόλοι της είναι πολλοί και αυτό κάνει τα ερωτήματα πιο σύνθετα και ό,τι διακυβεύεται να ισορροπεί επικίνδυνα.
Vavel the Band
Μιχάλης Αγραφιώτης
Οι Vavel γνώρισαν επιτυχία τη δεκαετία του ’80 στην Ελλάδα. Ήταν μία από τις πρώτες ελληνικές heavy metal μπάντες που έβγαλαν δίσκο και έμειναν στην ιστορία για την πρωτότυπη σκηνογραφία των συναυλιών. Ωστόσο, τα μέλη των Vavel είχαν το όνειρο να κάνουν διεθνή καριέρα. Αυτό το όνειρο τους οδήγησε έως τον σταθμό έξω απ’ το Ντίσελντορφ.
Ανοιχτοί Ορίζοντες - Μικρού μήκους
Ο τελάλης
Βαγγέλης Πυρπύλης
Ο ηθοποιός Τάσος Κορόζης ζει στην επαρχιακή πόλη του Αγρινίου. Μετά την οικονομική κρίση οι λιγοστές ευκαιρίες να εργαστεί ως ηθοποιός δεν αρκούν πλέον για να βιοποριστεί. Έτσι, δραστηριοποιείται επαγγελματικά στην ανακοίνωση γεγονότων και εκδηλώσεων μέσα από μεγάφωνα τοποθετημένα στο ρετρό αυτοκίνητό του, διαφημίζοντας εκδηλώσεις και πανηγύρια.
Συμβάσεις έργων
Στέφανος Μονδέλος
Κάποιες φωτογραφίες που καταγράφουν την εξέλιξη ενός τεχνικού έργου γίνονται αφορμή για την αποκάλυψη ενός σκανδάλου και φανερώνουν μια ανυποψίαστη σχέση μεταξύ της κατασκευής δημοσίων έργων και της πράξης της σκηνοθεσίας. Όπως αναφέρει με χιούμορ κάποια στιγμή ο αφηγητής: «All the world’s a stage». Μια ιστορία μυθοπλασίας εμπνευσμένη από πραγματικά γεγονότα.
Το πορτρέτο: Ο Γιώργος Ρόρρης ζωγραφίζει τον Ευάγγελο Αβέρωφ
Αντώνης Συμεωνίδης, Καλλιόπη Αλεξιάδου
Στο ντοκιμαντέρ καταγράφεται η παράλληλη αφήγηση δράσης των δύο βασικών πρωταγωνιστών του. Όχημα της καταγραφής ορίζεται η δημιουργία πορτρέτου του πολιτικού και ευεργέτη Ευάγγελου Αβέρωφ από τον ζωγράφο Γιώργο Ρόρρη. Ο ζωγράφος μάς ξεναγεί βήμα βήμα στη διαδικασία που πρόκειται να ακολουθήσει. Η αγωνία του δημιουργού, η καλλιτεχνική ιδιοσυγκρασία του, τα χρώματα, οι συνδυασμοί, η προσπάθεια εν τέλει προσέγγισης του Ευάγγελου Αβέρωφ και αφήγησης του έργου του μέσα από τη διαδικασία δημιουργίας του πορτρέτου.
Πλατφόρμα+
Γιάννης Κυριόπουλος: Ο σύγχρονος διανοούμενος και ο θεμελιωτής των οικονομικών της Υγείας
Νιόβη Αναζίκου
Ο Γιάννης Κυριόπουλος είναι ένας έλληνας ακαδημαϊκός που έτυχε διεθνούς αναγνώρισης ως πρωτοπόρος που συνδύασε την υγεία με την οικονομία και την πολιτική. Το έργο του έχει σημαντικό αντίκτυπο, καθώς συνέβαλε στην προώθηση της κοινωνικής δικαιοσύνης. Μετά τον θάνατό του, η κληρονομιά του συνεχίζει να εμπνέει και να καθοδηγεί τους συναδέλφους και τους μαθητές του. Μέσα από αφηγήσεις φίλων, συνεργατών και φοιτητών του Γιάννη Κυριόπουλου αποκαλύπτεται η ακαδημαϊκή κληρονομιά του και η πολυσχιδής του προσωπικότητα.
Διονύσης Σιμόπουλος: Ο άνθρωπος που μας ταξίδεψε στο σύμπαν
Νίκος Μεγγρέλης
«Είμαστε όλοι αστρόσκονη» συνήθιζε να λέει ο αστροφυσικός Διονύσης Σιμόπουλος (1943-2022), ο οποίος έστησε και διηύθυνε επί 40 χρόνια το πρώτο πλανητάριο στην Ελλάδα, κι έτσι γνώρισε το σύμπαν σε εκατομμύρια Έλληνες με ντοκιμαντέρ, διαλέξεις, τηλεοπτικές εκπομπές, αλλά και βιβλία. Το ντοκιμαντέρ αυτό εστιάζει στη συναρπαστική ζωή του.
Έβρος 17 μέρες μετά
Αθανασιος Γιουμπασης
Χρονολόγιο της πυρκαγιάς που ξεκίνησε στις 19 Αυγούστου 2023 και ύστερα από 17 ημέρες έγινε η μεγαλύτερη πυρκαγιά που καταγράφηκε στην Ευρώπη τα τελευταία χρόνια, με 935.000 στρέμματα καμένης γης. Ο απολογισμός της πυρκαγιάς καταγράφεται σε αεροφωτογραφίες για να υπάρχει η καλύτερη δυνατή οπτικοποίηση.
Θεωρίες καταστροφής: Ο πλανήτης φλέγεται
Δημήτρης Τζέτζας
Το κλίμα της χώρας τείνει να γίνει θερμότερο και ξηρότερο, με αυξημένο κίνδυνο ερημοποίησης. Κύματα καύσωνα με ολοένα μεγαλύτερη συχνότητα και διάρκεια, τροπικές νύχτες με θερμοκρασίες που ξεπερνούν τους 20 βαθμούς Κελσίου, λειψυδρία και ξηρασίες που δημιουργούν ευνοϊκές συνθήκες για καταστροφικές δασικές πυρκαγιές, αποτελούν πλέον τον κανόνα.
ιλάτσ’
Ελισάβετ Λαλουδάκη, Μάσιμο Πιτσόκαρο
Ορμένιο, παραμεθόριος. Δυο φωνές, μάνα και κόρη, ανασύρουν προσωπικά βιώματα: εμφύλιος, εξορία, μετανάστευση. Η αφήγησή τους έχει την αξία προφορικής ιστορίας, αλλά δεν μένει εκεί. Η Κοκόνα και η Χρυσούλα μιλούν για την ανάγκη των ανθρώπων να συμφιλιωθούν με τα τραύματα του παρελθόντος. Ιλάτσ’ στη διάλεκτο της Αν. Ρωμυλίας σημαίνει γιατρικό.
ΚΟΝΤΡΑΜΠΑΝΤΟ, αναζητώντας τη Μέλπω
Βουβούλα Σκούρα
Η ζωή της Μέλπως Αξιώτη, μυθιστοριογράφου και ποιήτριας της σύγχρονης Ελλάδας. Ένας λαβύρινθος της ζωής της μέσα από την ανάλυση του ψυχιάτρου Σπήλιου Αργυρόπουλου.
Λαϊκοί βάρδοι
Θάνος Κουτσανδρέας
Ο Π. Γεραμάνης, μέσα από την καθημερινή ραδιοφωνική εκπομπή του, Λαϊκοί βάρδοι, παρουσιάζει τους σπουδαιότερους και συχνά ξεχασμένους ήρωες του ελληνικού λαϊκού τραγουδιού. Ένα παλίμψηστο της μουσικής λαϊκής μας παράδοσης, που συνοδεύεται από τις παιδικές του αναμνήσεις και τα πρώτα χρόνια της πορείας του στις εφημερίδες και στο ραδιόφωνο.
Με το στάχυ στη φανέλα
Γιάννης Κανάκης, Γιάννης Παναγιωταράκος, Άννα Ψαρά
Στην Ελευσίνα, μια συγκρουσιακή εργατούπολη με πλούσια παραγωγή ιδιότυπων κοινωνικοπολιτικών κραμάτων, ο Πανελευσινιακός αποτελεί εδώ και εννιά δεκαετίες έναν χώρο αλληλεπίδρασης και ζύμωσης. Οι ιστορίες των αθλητών, των παραγόντων και των φίλων του συλλόγου ξεκλειδώνουν τη σχέση των Ελευσινίων με το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον της πόλης.
Μετάβαση
Δομήνικος Ιγνατιαδης
Η Ευγενία είναι ιδεαλίστρια και θυμωμένη με όλα. Κρατάει ημερολόγιο, στο οποίο βλέπει τον εαυτό της σε τρίτο πρόσωπο, ως μια ηρωίδα που επιστρέφει στην αγκαλιά της φύσης για να την καταγράψει. Ο στόχος της είναι η διείσδυση στις ζωές ενός ζευγαριού νομάδων βοσκών και η κατανόηση του δικού τους τρόπου νοηματοδότησης ή ερμηνείας του κόσμου.
Μεταμόρφωση
Κώστας Αθουσάκης
Ο κύκλος ζωής του μεταξοσκώληκα συνυφαίνεται με τις εκθέσεις και τις δράσεις του χανιώτη γλύπτη, περφόρμερ, αρθρογράφου και παιδαγωγού της τέχνης, Γιάννη Π. Μαρκαντωνάκη. Εμμονικός καλλιτέχνης με εγκαταστάσεις και έργα που κοσμούν τον δημόσιο χώρο και κεντρίζουν το φαντασιακό, αξιοποιώντας υλικά ανακύκλωσης που συνιστούν το δικό του πολύτιμο μετάξι.
Μπίμσα
Τάσος Γεωργίου
Μπίμσα: Υπόγειο, κελάρι, εκεί που φυλάμε όσα θέλουμε να διατηρηθούν στον χρόνο. Οι Καλαρρύτες (εκεί που τα ύδατα ρέουν καλώς), τόπος ορεινός, στις κορυφές της Πίνδου, περήφανος, ακμαίος στα χρόνια της Τουρκοκρατίας. Οι λιγοστοί πλέον κάτοικοι κρατούν γερά τις παραδόσεις, ασκώντας επαγγέλματα για τελευταία ίσως φορά, χωρίς προοπτική διαδοχής.
Νησιά στην άκρη - Γυαλί
Γιώργος Σαβόγλου, Διονυσία Κοπανά
Χιλιάδες χρόνια πριν γεννήθηκε το Γυαλί. Στο βορειοανατολικό τμήμα του υπάρχει ένα ορυχείο εξόρυξης περλίτη, ενώ στο νοτιοδυτικό τμήμα υπάρχει ένα ορυχείο εξόρυξης ελαφρόπετρας. Εκεί απασχολούνται γύρω στους 22 εργάτες. Με τον σημερινό ρυθμό εξόρυξης τα αποθέματα ελαφρόπετρας εξαντλούνται, και μαζί με αυτά μεγάλο μέρος του νησιού.
Οι Ελευσίνιοι
Φίλιππος Κουτσάφτης
Η δυναμική προσωπογραφία της Ελευσίνας με τη μορφή μωσαϊκού, θησαυρίζοντας και τοποθετώντας στο πλαίσιο μιας μεγάλης αφήγησης τις μικροϊστορίες των κατοίκων για τη ζωή και τη σχέση τους με την πόλη.
Οι πειρατές της Γραμβούσας
Δήμητρα Μπαμπαδήμα
Γραμβούσα. Προπύργιο κατακτητών, άντρο πειρατών ή ορμητήριο επαναστατών. Πώς γίνεται μια μικρή, άγονη βραχονησίδα να κρύβει τόσα μυστικά; Ο Δημήτρης Γκοτσόπουλος γίνεται ξεναγός μας σε ένα συναρπαστικό ταξίδι ανακάλυψης με φόντο το Αιγαίο, όπου τίποτα δεν είναι όπως φαίνεται και οι ρόλοι αλλάζουν διαρκώς. Όπως σε κάθε καλή ιστορία.
Συνάδελφοι ηρωικοί οικοδόμοι
Γιάννης Ξύδας
Οι απεργιακές κινητοποιήσεις των οικοδόμων φέρνουν σημαντικές εργασιακές κατακτήσεις, όπως είναι η ασφάλιση, η εργασία σε συνεχές ωράριο, τα δωροεπιδόματα και το μπλόκο στην αστυνομική παρουσία στις συνελεύσεις τους. Ταυτόχρονα ορθώνουν και πολιτικό ανάστημα, με αιτήματα όπως η απόσυρση των βάσεων των ΗΠΑ, η ειρήνη και το Κυπριακό.
Τείχη
Χρήστος Σαρρής
Μέσα στα τείχη μιας φυλακής εξερευνάται βαθιά η εσωτερική ανάλυση του ταξιδιού ενός κρατούμενου, ανατέμνοντας τα όνειρα, τις ελπίδες και τις σκληρές αλήθειες της ύπαρξης. Η ταινία, καθώς και το πρωτότυπο τραγούδι από την αμερικανίδα μουσικό Λόρα Τζέιν Γκρέις, εμπνέεται από το ομώνυμο ποίημα του Κ.Π. Καβάφη.
Το γυμναστήριο
Παύλος Κοσμίδης
Τα τελευταία 27 χρόνια ο Παντελής (72 ετών), πόντιος πρόσφυγας, αθλητής και διακεκριμένος προπονητής στο Καζακστάν, προπονεί τα παιδιά της ποντιακής κοινότητας του Ασπρόπυργου. Μαζί τους συνεχίζει να προπονείται και ο ίδιος.
Το κομμάτι που λείπει
Άγγελος Τσάτσης
Ήταν 27 και 35 χρονών. Σκοτώθηκαν και οι δύο στο ίδιο σημείο, μέσα σε έναν μήνα. Τους σκότωσε η ίδια κακοτεχνία. Δεκαοχτώ πρόσωπα απαντούν στο απλό ερώτημα «γιατί δεν κάνουμε τελικά αυτά που πρέπει;» Όσα κρύβει η άγνωστη ιστορία της λακούβας, που αποτελεί σήμα κατατεθέν των ελληνικών δρόμων. Μια αναζήτηση για το κομμάτι που λείπει από την Ελλάδα.
Gas Station ή τα περιστέρια της Λαχώρης
Θωμάς Σίδερης
Οι παράλληλες ιστορίες τεσσάρων πακιστανών μεταναστών στην Ελλάδα γίνονται η αφορμή για τον σκηνοθέτη για να ψηλαφίσει την ιστορία του δικού του πατέρα, εργάτη στη Ναυπηγοεπισκευαστική Ζώνη Περάματος. Στο φόντο, ένα πολύνεκρο ναυάγιο, τα κολαστήρια των μεταναστών στη Λιβύη και ένα έγκλημα που διαπράχθηκε στη διάρκεια των γυρισμάτων, με πιθανώς ρατσιστικά κίνητρα.
OMI-DO
Νικόλας Παπαδημητρίου
Πλησιάζοντας την όγδοη δεκαετία της ζωής του ο Δημήτρης Ομηρίδης συνεχίζει και γυμνάζεται καθημερινά, διεκδικώντας ένα υγιές και δυνατό σώμα. Παράλληλα, διατηρεί μια σχολή γυμναστικής στο κέντρο της Αθήνας, όπου φίλοι και μαθητές έρχονται σε επαφή με την ιδιαίτερη φιλοσοφία του και πρακτική εκγύμνασης του σώματος, που ο ίδιος αποκαλεί OMI-DO.
Titi - Στο πέρασμα του κυκλώνα
Νατάσσα Μπλάτσιου
Στον απόηχο επαναλαμβανόμενων κυκλώνων στη Μαδαγασκάρη, η καλλιέργεια ρυζιού καταρρέει προκαλώντας μια επιδεινούμενη επισιτιστική κρίση. Σε έναν αγώνα ενάντια στον χρόνο, η Titi, μια νιγηριανή νοσηλεύτρια των Γιατρών Χωρίς Σύνορα, ταξιδεύει σε απομονωμένα χωριά για να εξετάσει όσο το δυνατόν περισσότερα παιδιά που ζουν στο όριο του υποσιτισμού.
NextGen
Το Κινητό Σχολείο ταξιδεύει
Λουκάς Παλαιοκρασάς
Η Ένωση Κυριών Δράμας-Σπίτι Ανοιχτής Φιλοξενίας υλοποιεί το εκπαιδευτικό έργο «Το Mobile School ταξιδεύει». Μέσω μιας τροχήλατης κατασκευής προσεγγίζει παιδιά Ρομά που ζουν και εργάζονται στους δρόμους, στους Νομούς Δράμας, Καβάλας και Ξάνθης, με στόχο να αντιμετωπίσει τη σχολική διαρροή και τον αναλφαβητισμό.
Spotlight στη Μαρία Κάλλας
Μαίρη, Μαριάννα, Μαρία - Tα άγνωστα ελληνικά χρόνια της Κάλλας
Μιχάλης Ασθενίδης, Βασίλης Λούρας
Το ντοκιμαντέρ επιχειρεί να φωτίσει την περίοδο της προσωπικής και καλλιτεχνικής ενηλικίωσης της Κάλλας στην Αθήνα του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, από το 1937 έως το 1945, καθώς και τα χρόνια μετά το 1957, όταν η παγκόσμια πλέον ντίβα επανασυνδέεται με την Ελλάδα.
Πορτραίτο του συλλέκτη σε ώριμη ηλικία
Παναγιώτης Ευαγγελίδης
Όταν ήταν τεσσάρων χρονών, η Μαρία Κάλλας τον πήρε και τον χόρεψε στην αγκαλιά της. Στα είκοσί του, και αφού εκείνη είχε πια «φύγει», άρχισε να την ανακαλύπτει και να εκστασιάζεται. Δεν πήγε ποτέ του διακοπές, κάθε δραχμή και ευρώ που έβγαζε πήγαινε σε ηχογραφήσεις, βιβλία, φωτογραφίες, αφίσες, προγράμματα δικά της, άλλωστε τα λεφτά δεν περίσσευαν. Παράλληλα με τη δική του ζωή, με τις διπλές δουλειές που έκανε για να τα βγάλει πέρα, με τις ατυχίες, τις ερωτικές απογοητεύσεις, τους ζηλόφθονους φίλους, το ατύχημα που του στοίχισε δέκα εγχειρήσεις και μια αναπηρία, μεγάλωνε και η συλλογή. Στοιχειωμένος από τις δύο γυναίκες της ζωής του, την πρόωρα χαμένη μητέρα του και την Ντίβα, διαρκή αναφορά και δόξα του, μεγάλωσε και ολοκληρώθηκε κι αυτός μαζί με τη συλλογή του. Τώρα είναι ήρεμος και με πολλές χαρές και μνήμες από τη ζωή του, και ονειρεύεται ένα απογευματάκι να του χτυπήσει την πόρτα η μάνα του και να πιούνε μαζί έναν καφέ. Θα τα θυσίαζε όλα για αυτό, ακόμα και τη συλλογή του.
Ειδική προβολή
exergue - on documenta 14
Δημήτρης Αθυρίδης
Η ταινία ακολουθεί τον καλλιτεχνικό διευθυντή Adam Szymczyk και την επιμελητική του ομάδα επί δύο χρόνια, καθώς οργανώνουν την documenta 14, μια ιστορική έκδοση της πιο σημαντικής έκθεσης τέχνης στον κόσμο, που πραγματοποιήθηκε για πρώτη φορά το 2017 στο Κάσελ της Γερμανίας και στην Αθήνα της Ελλάδας, το επίκεντρο της οικονομικής κρίσης στην Ευρώπη εκείνη την εποχή.
Η καλλιτεχνική πρόταση επέκτασης της έκθεσης σε δύο πόλεις με τίτλο Learning from Athens, ήταν η τολμηρή προσπάθεια του Szymczyk να εξερευνήσει τα όρια του θεσμού, αμφισβητώντας το ευρωκεντρικό μοντέλο παραγωγής τέχνης. Η διοργάνωση αντιμετώπισε περισσότερα από απλά υλικοτεχνικά εμπόδια που δεν βοήθησαν στην αποτροπή ενός οικονομικού ελλείμματος. Το μιντιακό σκάνδαλο που ξέσπασε πριν τη λήξη της έκθεσης επισκίασε την καλλιτεχνική της αξία και τις περαιτέρω συζητήσεις σχετικά με το περιεχόμενό της.
Η Documenta 14 προκάλεσε κριτική αντιπαράθεση και αντιδράσεις λόγω της ριζοσπαστικής επιμελητικής της προσέγγισης που συχνά ερμηνεύτηκε ως διδακτισμός ή ως εργαλειοποίηση πολιτικά επειγόντων θεμάτων όπως η προσφυγική κρίση, ο νεοφιλελευθερισμος και η άνοδος της ακροδεξιάς πολιτικής σε παγκόσμιο επίπεδο. Ταυτόχρονα, δέχτηκε επιθέσεις καθώς έθεσε άβολα ερωτήματα σχετικά με τις εξαρτήσεις του ιστορικού ινστιτούτου από την τοπική πολιτική και τους μηχανισμούς χρηματοδότησης του κόσμου της τέχνης.
Μέσα από το πάθος των πρωταγωνιστών του, την ομορφιά και τη δύναμη της τέχνης και τη χωρίς προηγούμενο πρόσβαση καταγραφής, η κινηματογραφική αφήγηση, χωρισμένη σε δεκατέσσερα κεφάλαια, παρατηρεί τη δραματική πορεία της documenta 14 και αποτυπώνει έναν προβληματισμό για τις λειτουργίες της σύγχρονης τέχνης και τους θεσμούς της σε ένα μεταβαλλόμενο παγκόσμιο τοπίο.