Τζένη Δάγλα: Το γράψιμο είναι η μεγάλη μου αγάπη!
Στα πλαίσια του Διεθνούς Φεστιβάλ Αναλόγιο 2023 στο οποίο συμμετέχει με το έργο της ΚΑΡΑΓΚΙΟΖ, βρεθήκαμε με την αγαπητή θεατρική συγγραφέα Τζένη Δάγλα για να μιλήσουμε για το έργο της και τα σχέδια της.
Ποια ήταν η αφορμή για να γράψετε το ΚΑΡΑΓΚΙΟΖ;
Είναι η αληθινή ιστορία του Νικόλαου Σπυριούνη, αδελφού του παππού μου, που σκοτώθηκε στον Εμφύλιο το 1946. Παιδάκι ακόμα, άκουγα την ιστορία του από τις διηγήσεις της μητέρας μου, που θυμόταν με πολλή συγκίνηση τον θείο της, τον Νίκο. Ήταν μια περίοδος σκοτεινή τότε, η Εποχή των Σκιών, που στοιχειώνει τις μνήμες χιλιάδων οικογενειών στη χώρα μας. Από ένστικτο, όταν ξεκίνησα να γράφω, ακολούθησα το σκοτάδι, τις σκιές. Η πέννα μου επέλεξε το Θέατρο των Σκιών, ή μάλλον το Θέατρο των Σκιών επέλεξε εμένα, μπήκε στις σελίδες μου. Ένα Θέατρο Σκιών δικής μου έμπνευσης, ιδιότυπο, όπου ο ΚΑΡΑΓΚΙΟΖ είναι το Πνεύμα της Διχόνοιας, και τα ΚΟΛΛΗΤΗΡΙΑ, τα έθνη, οι μαθητές του. Το κείμενο είναι γραμμένο με την τεχνική της συνειδησιακής ροής. Είναι μεγάλη τιμή και χαρά να σκηνοθετεί το έργο μου ο Δήμος Αβδελιώδης. Θα το παρουσιάσει ο ίδιος στο Διεθνές Φεστιβάλ Αναλόγιο μαζί με την υπέροχη Βερόνικα Αργέντζη και μουσική παίζει ο Αλέξανδρος Αβδελιώδης.
Πως βιώσατε τη διαδικασία της συγγραφής του;
Με δυσκόλεψε πολύ το χρονικό περιθώριο που είχα στην διάθεσή μου. Το ΚΑΡΑΓΚΙΟΖ γράφτηκε για το Φεστιβάλ της Πειραματικής Σκηνής για τον Εμφύλιο. Όταν έμαθα για τον διαγωνισμό, είχα λιγότερο από τρεις εβδομάδες πριν λήξει η προθεσμία. Με υπερ-προσπάθεια, το κείμενο τέλειωσε μέσα σε 12 ημέρες. Το χρώσταγα στη μνήμη του παππού Νίκου και στη μνήμη όσων χάθηκαν τα χρόνια εκείνα. Ξεπέρασα τις δυνάμεις μου (τότε είχα και φόρτο εργασίας τα πρωινά στο γραφείο), δεν νομίζω ότι θα άντεχα να δουλέψω πάλι με τέτοια πίεση. Έγραφα με αγωνία και με ψυχραιμία, με έμπνευση, με πάθος και συγκίνηση. Βούτηξα στα σκοτεινά νερά του ποταμού και κύλησα προς τα χρόνια εκείνα....Η ιστορία αναδύθηκε, οι φιγούρες της στέλνουν τη φωνή τους στις μέρες μας. Και να εξομολογηθώ κι αυτό: Μια σχεδόν μεταφυσική εμπειρία: Είχα μόλις αφήσει κάτω το μολύβι, το ΚΑΡΑΓΚΙΟΖ είχε τελειώσει, ένοιωθα συγκινημένη, και για να ξεχαστώ λίγο άνοιξα το κουμπί της τηλεόρασης. Έδειχνε ένα καβαλάρη στα σύννεφα, ήλιος, μέρα λαμπρή, ο καβαλάρης κάλπαζε από άκρη σε άκρη του ουρανού περήφανα με το άλογό του, και τότε ακούστηκε μια φωνή που έλεγε: "Νίκο! Νίκο μου!" Ανατρίχιασα, το πήρα σαν σημάδι ότι ο παππούς με έβλεπε από ψηλά, ευτυχισμένος. Δεν ήταν ¨βέβαια παρά μια εκπομπή με ένα σκηνοθέτη που παρουσίαζε ένα ταινιάκι φαντασίας μικρού μήκους.
"Το "ΚΑΡΑΓΚΙΟΖ" είναι η αληθινή ιστορία του Νικόλαου Σπυριούνη, αδελφού του παππού μου, που σκοτώθηκε στον Εμφύλιο το 1946"
Παρουσιάζετε το έργο σας στο Διεθνές Φεστιβάλ Αναλόγιο. Να μας πείτε λίγα λόγια γι’ αυτό;
Το Φεστιβάλ Αναλόγιο της Σίσσυς Παπαθανασίου, έργο ζωής δύο δεκαετιών, είναι ένας μοναδικός θεατρικός θεσμός στην Ελλάδα. Με τιμά για τρίτη φορά. Το Φεστιβάλ αναδεικνύει τη σύγχρονη ελληνική δραματουργία μέσα από ένα φάσμα ποικίλων εκδηλώσεων. Είναι μια ευρύτατη θεατρική αγκαλιά, ανοιχτή σε όλες τις φωνές, νέες ή πιο καταξιωμένες. Ο θεσμός φιλοξενεί και έργα ξένων συναδέλφων, και μέσα από ένα πλέγμα ανταλλαγών με ομόλογα Φεστιβάλ του εξωτερικού, συντελεί στη διάδοση των Ελληνικής δραματουργίας και στη γόνιμη ανταλλαγή των απόψεών μας και της δουλειάς μας με τους ομότεχνους συναδέλφους. Η Σίσσυ Παπαθανασίου κάνει αξιέπαινη δουλειά, είναι κεφάλαιο για το Θέατρο και τον Πολιτισμό.
Η επιλογή του κου Αβδελιώδη έγινε τυχαία, ήταν δική σας επιλογή και πως ήταν η τελική συνεργασία μαζί του;
Παρακολουθώ χρόνια τη δουλειά του Δήμου Αβδελιώδη με μεγάλο θαυμασμό. Είναι ένας τεράστιος σκηνοθέτης, μοναδική περίπτωση στα ελληνικά δεδομένα, και εξαιρετικός άνθρωπος. Πίστευα ότι το κείμενο είναι κοντά στη δουλειά και την αισθητική του, και του το έδωσα να το διαβάσει. Η ανταπόκρισή του ήταν θερμή, πίστεψε σε αυτό και αποφάσισε να το παρουσιάσει στο Αναλόγιο. Η χαρά μου δεν περιγράφεται! Η συνεργασία μας είναι εξαιρετική. Είναι ένας άνθρωπος χαμηλών τόνων, ήρεμος, ευγενέστατος.
Κατά τη γνώμη σας προλαβαίνει ένα αναλόγιο να μεταδώσει το ίδιο το βασικό νόημα του έργου, από ένα ολοκληρωμένο έργο αντίστοιχα;
Από άποψη νοήματος και βάθους κειμένου, πιστεύω πως ναι, η παρουσίαση σε αναλόγιο μπορεί να τα μεταδώσει ακέραια. Βέβαια όταν το κείμενο "ντύνεται" τη σκηνική του υπόσταση, τότε η αισθητική της παράστασης, η δουλεμένη υποκριτική, το άρτιο καλλιτεχνικό σύνολο σίγουρα μεταδίδουν μεγάλη συγκίνηση. Ο θεατής "ξεκλειδώνει" ευκολότερα, γίνεται πιο δεκτικός στο μήνυμα του κειμένου που αλώνει την ψυχή και το πνεύμα του. Αυτή είναι η μαγεία του θεάτρου!
Ετοιμάζετε κάτι προσεχώς, τόσο ως συγγραφέας για βιβλίο όσο και για το θέατρο;
Συνεχίζω να γράφω με αφοσίωση. Δουλεύω το δεύτερο πρωτοποριακό βιβλίο μου και ένα νέο "θεατρικό σχόλιο". Προσπαθώ να δουλεύω με υπομονή, να μην πτοούμαι από τις αντιστάσεις που προβάλλει κάθε κείμενο. Προσεχώς συζητώ την παρουσίαση ενός κειμένου μου επί σκηνής, δεν θα πω περισσότερα προς ώρας. Το γράψιμο είναι μεγάλη αγάπη!
Σας ευχαριστώ πολύ.
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ: Grand Magazine Team
Διαβάστε αναλυτικά για το Διεθνές Φεστιβάλ Αναλόγιο ΕΔΩ