Michel Δημόπουλος (1949-2023)

ΑΠΟ ΤΟΝ ΤΑΣΟ ΝΤΕΡΤΙΛΗ

Μια μεγάλη μορφή της Κινηματογραφικής Κριτικής και Θεωρίας, ένας σπάνιος δάσκαλος και αφοσιωμένος σινεφίλ έφυγε ξαφνικά, αφήνοντας πίσω του μια λαμπρή ιστορία και μεγάλη θλίψη στους αμέτρητους φίλους και συνεργάτες του τόσο στην Ελλάδα όσο και στη Γαλλία, την δεύτερη πατρίδα του η οποία μάλιστα τον είχε παρασημοφορήσει με το σημαντικό Μετάλλιο του Ιππότη των Γραμμάτων και Τεχνών.

Πράγματι, ο αγαπημένος όλων Michel υπήρξε πάντοτε ένας ιππότης που αγωνίστηκε για την τιμή και την κινηματογραφική πατρίδα όλων μας. Είτε σαν κριτικός και διευθυντής του Σύγχρονου Κινηματογράφου στις ένδοξες σινεφίλ μέρες των 70s, είτε ως Καλλιτεχνικός Διευθυντής του Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης το οποίο κατάφερε να μετατρέψει σε Διεθνές, καθιερώνοντάς το ως ένα από τα σημαντικότερα Φεστιβάλ της Ευρώπης.    

Πλήθος ανακοινώσεων αποχαιρετισμού ακολούθησαν το δυσάρεστο νέο (ΠΕΚΚ, Φεστιβάλ, Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου, Εταιρεία Ελλήνων Σκηνοθετών, Γαλλικό Ινστιτούτο). Παραθέτουμε δύο από αυτές: Της δικής μας Πανελλήνιας Ένωσης Κριτικών Κινηματογράφου, ιδρυτικό μέλος της οποίας υπήρξε καθώς και τη συγκινητική ανακοίνωση του Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης που υπήρξε καλλιτεχνικό του σπίτι για 14 χρόνια.

Η Ανακοίνωση της ΠΕΚΚ

«Η Πανελλήνια Ένωση Κριτικών Κινηματογράφου λυπάται βαθιά γιατί έχασε έναν δικό της άνθρωπο, που ως την τελευταία του στιγμή ανέπνεε με σινεμά. Ιδρυτικό μέλος της ο Μισέλ Δημόπουλος, Αντιπρόεδρος και Ταμίας της κάποτε, κλήθηκε από την Π.Ε.Κ.Κ. να φέρει σε πέρας τη δύσκολη αποστολή της μετάβασης του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης στη σημερινή διεθνή του μορφή. Ανταποκρίθηκε με θαυμαστή πληρότητα στο έργο του, έδωσε σχήμα και μορφή σε κάτι που για πολλούς αποτελούσε άπιαστο όνειρο και το Φεστιβάλ εξακολουθεί να ζει χάρη στο δικό του όραμα.

Ελάχιστοι άνθρωποι του κινηματογραφικού χώρου είχαν το χάρισμα να σταθούν “σηματωροί και κήρυκες” στην έβδομη τέχνη του τόπου μας. Τον αποχαιρετούμε και δεν μπορεί παρά να τον φέρνουμε στη μνήμη μας, κάθε φορά που θα εισερχόμαστε στις αίθουσες του Φεστιβάλ Κινηματογράφου, κάθε φορά που θα παίρνουμε εντός τους τις δικές μας ανάσες κινηματογραφικού οξυγόνου».

Το Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης αποχαιρετά τον Μισέλ Δημόπουλο

 «Η οικογένεια του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης αποχαιρετά έναν δικό της άνθρωπο, τον οραματιστή και πρωτοπόρο Μισέλ Δημόπουλο.

Το πολύπλευρο έργο του, οι ανεξάντλητες γνώσεις του, η ακούραστη αφοσίωσή του στο σινεμά, καθώς και η πολύτιμη παρακαταθήκη που άφησε πίσω του, περιγράφουν ιδανικά την προσωπικότητα και την προσφορά του Μισέλ Δημόπουλου. Αυτό που αδυνατούν, όμως, να περιγράψουν είναι το χάρισμά του να αγγίζει τις καρδιές όλων όσοι είχαν την τύχη και το προνόμιο να συνεργαστούν μαζί του.

Ο Μισέλ Δημόπουλος ήταν καλλιτεχνικός διευθυντής του Φεστιβάλ από το 1991 μέχρι το 2005 και σε αυτό το διάστημα έδωσε νέα πνοή και διεύρυνε τους διεθνείς ορίζοντες του θεσμού. Επιμελήθηκε πολλές ρετροσπεκτίβες, αφιερώματα, καθώς και τριάντα εκδόσεις και μονογραφίες αφιερωμένες σε έλληνες και ξένους σκηνοθέτες. Η βαθιά αγάπη του για τον κινηματογράφο, το ανήσυχο πνεύμα του και η ανάγκη του να ανακαλύπτει νέους δημιουργούς, είδη και τάσεις, τον οδήγησαν να κάνει πραγματικότητα το όραμα της διεθνοποίησης του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης.

Ήταν πάντα κοντά στο Φεστιβάλ και τους ανθρώπους του. Παρακολουθούσε ταινίες φανατικά και υπερασπιζόταν με πάθος το ανεξάρτητο, ευρωπαϊκό σινεμά. Θα τον θυμόμαστε πάντα στους διαδρόμους του Ολύμπιον, στο Λιμάνι, στις κινηματογραφικές αίθουσες, ακούραστο και χαμογελαστό, να μιλά με πάθος για τις ταινίες που τόσο αγάπησε, να διευρύνει τους ορίζοντές μας και να μας ταξιδεύει στο πρωτοποριακό και ανήσυχο σινεμά της νέας εποχής.

Τα πιο θερμά μας συλλυπητήρια στην Έρση Σωτηροπούλου, στην Καρολίνα, στον Μάρκελλο, στην οικογένεια και τους οικείους του».

Κλείνοντας παραθέτουμε τον δικό μας προσωπικό αποχαιρετισμό σε έναν άνθρωπο που γνωρίσαμε εκείνο το χειμώνα του 1977 στο auditorium του Γαλλικού Ινστιτούτου. Έναν δραστήριο κριτικό και στοχαστή που είχε οργανώσει, μαζί με τον έτερο μεγάλο απόντα Χρήστο Βακαλόπουλο, ένα μοναδικό για εκείνη την εποχή αφιέρωμα στον μαχητικό κινηματογράφο του Ζαν Μαρί Στράουμπ και της Ντανιέλ Υγιέ. Μαθητής ακόμη αλλά φανατικός σινεφίλ, ο γράφων είχε παραβρεθεί σε όλες τις προβολές αλλά και σε εκείνη την ιστορική βραδιά που ο Μισέλ και ο Χρήστος παρουσίασαν το άγνωστο ακόμη στην Ελλάδα σκηνοθετικό ζεύγος και το σημαντικό έργο του στο περιθώριο της Mainstream κινηματογραφικής κουλτούρας της εποχής. Αμέσω παρακάτω θα βρείτε αποσπάσματα από τις σελίδες του περιοδικού Σύγχρονος Κινηματογράφος Τεύχος 13-14/1977 (τα οποία ανακαλύψαμε στο ψηφιοποιημένο αρχείο του Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης και για τα οποία το ευχαριστούμε πολύ), με κείμενο και εικόνες από εκείνη τη βραδιά. 

In Memoriam όλων αφού κανείς πια δεν βρίσκεται ανάμεσα μας. Ίσως όμως συνεχίζουν τώρα τη συζήτηση τους κάπου αλλού, όλοι μαζί.