Καίσαρας: Η απληστία της εξουσίας δεν έχει φύλο

Θέατρο Δρόμος, Καίσαρας, Θεατρική Ομάδα ΜΗΔΕΙΑ

Από τον Τάσο Ντερτιλή

Όταν η Κάσσια και ο Βρούτος συνειδητοποιούν πως η κραταιότατη Καίσαρας αποτελεί πολιτική απειλή για την αγαπημένη τους χώρα, τότε υπάρχει μόνο μία λύση.

Ποια η θέση και ο ρόλος της γυναίκας στην πολιτική και σε θέσεις εξουσίας;

Ποιος ο ρόλος των πολιτών; Πολιτικό όραμα ή μονάχα στείρα ρητορική που θρέφει την διαφθορά, την διαπλοκή και τον λαϊκισμό;

Η Αρχαία Ρώμη δεν ένιωσε ποτέ μόνη, από τότε μέχρι σήμερα που είναι πιο επίκαιρη από ποτέ.

Το έργο

Η συγκέντρωση τρομερής δύναμης σε ένα μόνο πρόσωπο και η συνεχώς αυξανόμενη επιρροή στην πολιτική ζωή της Ρώμης της Νέας Μεγάλης Ιταλίας που έδειχνε μια πορεία προς την απόλυτη μοναρχία, ήταν η αιτία να σχεδιαστεί μια δολοφονία από επιφανείς προσωπικότητες της πολιτικής ζωής. Για την δημοκρατία ή όχι; Ή μήπως ο υπερβάλλων ζήλος για την δημοκρατία οδηγεί σε εμφύλιες συρράξεις; Μήπως όλα έχουν ως στόχο την κατάληψη της εξουσίας, δόξας και χρήματος και ποιος είναι τότε ο ρόλος των πολιτών;

Στην πρωτεύουσα της Νέας Μεγάλης Ιταλίας την Ρώμη για τέταρτη συνεχόμενη φορά έλαβε ισχυρή εντολή η κυβερνώσα παράταξη, συντρίβοντας την αντίπαλη παράταξη του Πομπήιου με νέα αρχηγό, η οποία συνεχίζει επάξια τον δρόμο που χάραξε η οικογένειά της. Η κραταιότατη Καίσαρας συγκεντρώνοντας όλες τις εξουσίες πάνω της, οδηγεί μια ομάδα συγκλητικών, της οποίας μέλη αποτελούν η Κάσσια και ο Βρούτος, να οργανώσουν τη δολοφονία της, με το φόβο πως θα γίνει απόλυτη μονάρχης της Ρώμης και αυτοκράτειρα του κόσμου καταλύοντας την σύγκλητο και συνάμα την “δημοκρατία”.

Η κραταιότατη Καίσαρας παρά τις προειδοποιήσεις που είχε λάβει, εμφανίζεται στο Καπιτώλιο την ημέρα που η ομάδα των συνωμοτών σχεδιάζει να την δολοφονήσει. Μια δολοφονία που διαπράττει κατά την διάρκεια της τακτικής συνέλευσης της συγκλήτου. Ο Βρούτος ανεβαίνει στο βήμα για να καθησυχάσει το οργισμένο πλήθος και προς στιγμή καταφέρνει να εξηγήσει τους λόγους για τους οποίους ήταν αναγκαίο κακό για την ασφάλεια του κράτους η δολοφονία της πανίσχυρης Καίσαρα.

Το πλήθος φαίνεται να ηρεμεί μέχρι τη στιγμή που στο βήμα ανεβαίνει ο Μάρκος Αντώνιος, και αντικρούει ένα προς ένα τα επιχειρήματα του Βρούτου. Ο εύπιστος λαός εκεί που ζητωκραύγαζε για το τέλος της τυραννίας ξεσηκώνεται ξανά, αυτή την φορά κατά των συνωμοτών, με αποτέλεσμα την εμφύλια σύρραξη.

Η Παράσταση

Η κλασσική Σεξπηρική τραγωδία έχει δει πολλά ανεβάσματα και πολλές διασκευές από τότε που γράφτηκε πριν 423 χρόνια. Ο 20^ος αιώνας έδωσε νέα πνοή στο έργο τόσο με την κλασσική σήμερα αλλά μοντέρνα στην εποχή της παράσταση του Όρσον Γουέλς το 1937, όσο και με τις πολλές κινηματογραφικές και τηλεοπτικές διασκευές του. Τα τελευταία χρόνια υπάρχει ένα τεράστιο ενδιαφέρον, μια επιστροφή σε αυτό το πιο διαχρονικό πολιτικό θρίλερ του Θεάτρου (όπως το ονομάζει ο σκηνοθέτης και ψυχή του θεάτρου Δρόμος Εμμανουήλ Μαύρος). Έχει υπάρξει μεταξύ άλλων ανέβασμα από αμιγώς γυναικείο θίασο αλλά και κινηματογραφική μεταφορά (από τους αδελφούς Ταβιάνι) που εξελίσσεται σε φυλακές μεταξύ κρατουμένων. Δεν είχαμε όμως δει μέχρι τώρα μια τέτοια προσέγγιση του Σεξπηρικού πνεύματος όπως αυτή της ομάδας Μήδεια που δίνει έμφαση στην ουσία της εξουσίας και όχι στο φύλο του εξουσιαστή.

Η αλήθεια είναι ότι πηγαίνοντας στο Θέατρο για την παράσταση είχαμε σοβαρές επιφυλάξεις για το πώς μπορεί να είναι μια πειραγμένη #meToo non binary version για black box theatre ενός από τα πιο κλασσικά σεξπηρικά έργα. Πάντα έχεις ένα φόβο μπροστά στο άγνωστο σε τέτοιες περιπτώσεις. Μισή ώρα μετά την έναρξη όλα τα παραπάνω είχαν πάει περίπατο μπροστά στη νεανική ορμή και την ενέργεια με την οποία τα μέλη της ομάδας Μήδεια, με την καθοδήγηση του σκηνοθέτη Εμμανουήλ Μαύρου, υποστήριζαν το ριψοκίνδυνο εγχείρημά τους.

Στο Θέατρο Δρόμος η παράσταση προσαρμόζεται με έμπνευση στον ιδιαίτερο χώρο που έχει επιμεληθεί σκηνικά η Ρένα Σανταμούρη με την RS Architecture + Design Studio και φωτίζει με επιτυχία η Χριστίνα Φυλακτοπούλου, βάζοντας στο κέντρο της δράσης τον Θρόνο Σύμβολο της Εξουσίας που δεν είναι άλλος από…μια λεκάνη τουαλέτας! Μπουνιουελικής έμπνευσης προφανώς η σύνδεση της βιτρίνας της εξουσίας με τα «ιδιαίτερα» των εξουσιαστών.

Στο ρόλο του Καίσαρα η Δάφνη Μαρκάκη γίνεται το πέρα από φύλα όχημα μιας σατανικής εξουσίας, καταθέτοντας ένα αξιοζήλευτο πορτραίτο που, συνδυάζοντας την κλασσική εκφορά του λόγου με μια μανιασμένα απειλητική σωματική ερμηνεία, την μεταμορφώνει σε καταχθόνιο σύμβολο απληστίας. Υπήρξαν μάλιστα στιγμές που αισθανθήκαμε ότι από κάπου στα παρασκήνια την παρακολουθούσε και την «διόρθωνε» μια ευτυχής δασκάλα με τα χαρακτηριστικά της Έλεν Μίρεν.

Δεν υποτιμούμε όμως καθόλου τις εξαιρετικές ερμηνείες όλων ανεξαιρέτως των υπόλοιπων ηθοποιών: Ιδανικός Οκτάβιος ο Θοδωρής Λουφόπουλος, αποδίδει τέλεια το πνεύμα ενός φαινομενικά άβουλου ακόλουθου της εξουσίας που κρύβει επιμελώς τη φιλοδοξία του μέχρι να σημάνει η κατάλληλη στιγμή. Ο Γιώργος Λιάκος ξετυλίγει σαν φιδίσιος ροκ σταρ την πανσεξουαλική αύρα ενός κατακτητή χωρών και κρεβατιών όπως ο Μάρκος Αντώνιος. Ο Πάνος Ιωαννίδης ως Κάσκας είναι ο ιδανικός φιλόπατρις αλλά άπειρος πολιτικά στρατιώτης που θέτει τον εαυτό του στην υπηρεσία της επανάστασης ενώ ο Σάββας Πογιατζής ως Βρούτος φέρει με επιτυχία στους στιβαρούς του ώμους όλο το βάρος της ίντριγκας, παραπέμποντας σε σύγχρονο επαναστάτη με τις καλύτερες προθέσεις αλλά και την τραγικότερη κατάληξη. Η Ήρα Δαμίγου ως Κάσσια, η οποία εκτελεί και χρέη βοηθού σκηνοθέτη, αναλαμβάνει το δύσκολο έργο να πείσει το θεατή σε έναν ρόλο γραμμένο για άντρα και τα καταφέρνει περίφημα.

Η μουσική του Δημήτρη Ευαγγελινού παρεμβαίνει καίρια, ανάμεσα σε πολλές σύγχρονες μουσικές αναφορές, χρωματίζοντας με σκοτάδι τη δολιότητα της πολιτικής ίντριγκας που εξελίσσεται όσο περνά η ώρα.

Τα κοστούμια της Μάγδας Καλορίτη είναι ακριβώς αυτά που θα έπρεπε να ντύνουν μια τόσο προχωρημένη παράσταση, ισορροπώντας ανάμεσα στη ρωμαϊκή αύρα και την πανκ αισθητική, τη βασιλική μεγαλοπρέπεια και την επαναστατική λιτότητα.

Όλα τα παραπάνω εξισορροπεί ο Εμμανουήλ Μαύρος, επιχειρώντας να εμφυσήσει το πνεύμα και τις ιδέες του μεγάλου Βάρδου σε μια μοντέρνας αισθητικής και ιδεολογίας διασκευή. Και τα καταφέρνει. Θα τα κατάφερνε βέβαια απόλυτα, πιστεύουμε, αν επιτάχυνε λίγο το ρυθμό στο δεύτερο μέρος ή ιδανικότερα αν δεν υπήρχε διάλειμμα και η παράσταση αφηνόταν να κυλήσει ανενόχλητη σε όλη της τη δίωρη και πλέον διάρκεια.

ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ

Συγγραφέας: William Shakespeare

Μετάφραση - Διασκευή - Σκηνοθεσία: Εμμανουήλ Γ. Μαύρος

Β. Σκηνοθέτη: Ήρα Δαμίγου

ΠΡΩΤΑΓΩΝΙΣΤΟΥΝ (με αλφαβητική σειρά): Ήρα Δαμίγου, Πάνος Ιωαννίδης, Γιώργος Λιάκος, Θοδωρής Λουφόπουλος, Δάφνη Μαρκάκη, Σάββας Πογιατζής.

ΠΟΛΙΤΕΣ: Η Θεατρική Ομάδα ΑΙΘΟΥΣΑ 10 με τους: Ιωάννα Βαργιανίτη, Ευαγγελία Δημητροπούλου, Αγγελική Κυρκοπούλου, Μαρίτα Κωστοπούλου, Σωτήρης Μαντζανάς, Γιάννης Παγουλάτος, Μαριάννα Πονηράκη, Θάνος Τσιάπλας, Αναστασία Χατζηρόδου

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΤΕΣ οι: Μάνος Ζούρας και Ναταλία Βογιατζόγλου

Μουσική: Δημήτρης Ευαγγελινός

Φωτισμοί: Χριστίνα Φυλακτοπούλου

Σκηνικά - Art Director: Ρένα Σανταμούρη με την RS Architecture + Design Studio

Κοστούμια: Μάγδα Καλορίτη

Μουσική Επιμέλεια & Ηχητικός Σχεδιασμός: Εμμανουήλ Γ. Μαύρος

Φωτογράφιση: Χριστίνα Φυλακτοπούλου

Mastering Ήχου - Tonmeister: Χρήστος Τσακηρίδης

Post Production & Editing: Λάζαρος Αγγουράς

Σκηνοθέτης Trailer & Εξωτερικών Γυρισμάτων: Εμμανουήλ Γ. Μαύρος

Δ/νση Φωτογραφίας Εξωτερικών Γυρισμάτων: Πάνος Μπέσης

Δ/νση Φωτογραφίας Εσωτερικών Γυρισμάτων: Τάκης Μακρόπουλος