Πολιτισμός και Φόβος: Μια άνιση μάχη;
Η Τέχνη απαιτεί συμμετοχή, πλήθος, επικοινωνία, συνάντηση. Η Επιδημία σπέρνει το Φόβο και απειλεί, απαιτεί απομόνωση, απόσυρση, αποφυγή κάθε δημόσιας επικοινωνίας. Ο φόβος; Ο φόβος φυλάει τα έρμα που λέει και η παροιμία. Το σκορ αυτή της άνισης αναμέτρησης μέχρι στιγμής είναι υπέρ του τελευταίου, όσο αυτό και να μας στενοχωρεί.
Όσο περνούν οι μέρες και ο κλοιός του ιού σφίγγει, η πλειοψηφία αποσύρεται από κάθε δημόσιο θέαμα. Ταινίες αναβάλλονται, ταινίες προβάλλονται σε άδεια καθίσματα, Θέατρα δηλώνουν τα ειδικά μέτρα ασφάλειας που έχουν λάβει, Θέατρα κλείνουν ελλείψει κοινού, παραστάσεις αναβάλλονται, μουσικές εκδηλώσεις ματαιώνονται, συναυλίες σε κλειστούς χώρους άνω των χιλίων ατόμων ήδη απαγορεύονται, κέντρα διασκέδασης αναβάλλουν την έναρξή τους. Για να δώσουμε και πιο χειροπιαστά παραδείγματα, το Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, στο παρά πέντε της έναρξης, έκανε την αρχή των οικειοθελών αναβολών δημόσιων εκδηλώσεων, μεταθέτοντας την διεξαγωγή του προς τον Ιούνιο. Ακολούθησε το Γαλλόφωνο Φεστιβάλ Κινηματογράφου που διοργανώνεται από το Γαλλικό Ινστιτούτο, η Λυρική Σκηνή που ανέβαλε τις παραστάσεις της στην Κεντρική Σκηνή, το Μέγαρο Μουσικής που αναβάλλει όλες τις εκδηλώσεις με κοινό άνω των χιλίων ατόμων αλλά και άλλοι φορείς του Δημοσίου όπως ο ΟΠΑΝΔΑ που ανέβαλε την συναυλία Maria Callas Forever.
Από την άλλη, υπάρχουν και οι επιμένοντες καλλιτεχνικά όπως το Θέατρο Παλλάς που συνεχίζει κανονικά τις παραστάσεις του Moby Dick λαμβάνοντας όλα τα απαιτούμενα από τις οδηγίες του Υπουργείου μέτρα, το Εθνικό Θέατρο αλλά και το Δημοτικό Θέατρο Πειραιά που σήμερα ανακοίνωσε την απολύμανση σε όλους τους χώρους του Θεάτρου, στο πλαίσιο των προληπτικών ενεργειών που υλοποιεί για την προστασία της δημόσιας υγείας και των πολιτών ο Δήμος Πειραιά. Και φυσικά και άλλοι Θεατρικοί Οργανισμοί όπως το Θέατρο Άλφα που σήμερα κάνει πρεμιέρα με τον Επιθεωρητή του Γκόγκολ αλλά και ο Πολυχώρος Vault που επίσης σήμερα κάνει την 18η πρεμιέρα της σεζόν με τη θεατρική διασκευή των Ηλίθιων του Λαρς Φον Τριρ. Μακάρι η τύχη να ευνοήσει τους τολμηρούς.
Στο κινηματογραφικό μέτωπο τα πράγματα είναι εντελώς θολά με μόνη μια ταινία να εξέρχεται στις αίθουσες αύριο Πέμπτη και με όλες τις άλλες πρεμιέρες να έχουν ματαιωθεί. Λογικό, αφού τα συνολικά εισιτήρια μιας ολόκληρης εβδομάδας δεν κατάφεραν να ξεπεράσουν ούτε το άνοιγμα ενός blockbuster σε παλιότερες καλύτερες ημέρες. Άδειες αίθουσες, με δυνάμει εμπορικά hits όπως ο Αόρατος Άνθρωπος και το Φύγαμε να σέρνονται εισπρακτικά.
Αλλά και άλλοι χώροι πολιτισμού όπως τα μουσεία αντιμετωπίζουν σοβαρές προκλήσεις.
Σε σημερινή ανακοίνωση από το γραφείο Τύπου του ΥΠΠΟΑ αναφέρονται τα εξής:
«Σε απάντηση ανακοινώσεων της Πανελλήνιας Ένωσης Υπαλλήλων Φυλάξεως Αρχαιοτήτων και του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων, το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού ανακοινώνει τα εξής: Το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού βρίσκεται σε συνεχή συνεργασία και διαβούλευση με το Υπουργείο Υγείας. Εφόσον η αρμόδια επιτροπή του Υπουργείου Υγείας κρίνει ότι πρέπει να κλείσουν αρχαιολογικοί χώροι και μουσεία, θα εκδοθούν από το ΥΠΠΟΑ αμέσως οι σχετικές οδηγίες».
Σε μια πολύπαθη χώρα που το βασικό προϊόν της είναι ο Τουρισμός και η προβολή Πολιτισμού, η αυστηρότητα που απαιτείται για την αντιμετώπιση μιας επιδημίας θα είναι η χαριστική βολή για πολλούς και διάφορους χώρους που ήδη βάλλονται λόγω του μαζικού πανικού.
Το άμεσο μέλλον θα δείξει. Ας μη χάνουμε ‘όμως την αισιοδοξία μας και την ψυχραιμία μας. Με προσοχή, με υπευθυνότητα, με αλληλεγγύη προς τις ευπαθείς ομάδες και με ελπίδα, ας πορευτούμε στο μάτι ενός κυκλώνα που όμοιό του δεν έχει ζήσει η ανθρωπότητα εδώ και 100 χρόνια.
Ο Πολιτισμός πάντα κερδίζει στο τέλος. Δεν είναι ευχή, είναι βεβαιότητα.