Ριχάρδος Β΄- Το Ρέκβιεμ ενός Βασιλιά

Ο Ριχάρδος ο Β΄βασίλευσε στην Αγγλία στα τέλη του 14ου αιώνα και τελικά ανατράπηκε και εκτελέστηκε από τον εξάδελφό του Ερρίκο του Μπόλινμπροκ που στέφτηκε κατόπιν βασιλιάς ως Ερρίκος  Δ΄. Το ομώνυμο έργο του Σαίξπηρ που αναφέρεται στα γεγονότα της Βασιλείας του Ριχάρδου γράφτηκε το 1595 ως πρώτο μέρος μιας άτυπης βασιλικής τετραλογίας που αναφερόταν σ αυτόν, στον Ερρίκο Δ΄ και τον Ερρίκο τον Ε’. Πρώιμη τραγωδία για την ματαιότητα της εξουσίας γνώρισε σκηνικούς θριάμβους στον 20ο αιώνα με τον Ριχάρδο να ερμηνεύεται από σπουδαίους ηθοποιούς όπως ο Τζον Γκίλγουντ, ο Πολ Σκόφιλντ και ο Ντέρεκ Τζακόμπι αλλά και πιο πρόσφατα με τον Κέβιν Σπέισι και τον Έντι Ρέντμειν.  

Η Μαρλένε Καμίνσκι, σκηνοθέτης της παράστασης στο Θέατρο Άλφα Ιδέα, επεξεργάστηκε δραματουργικά το έργο του μεγάλου Βάρδου καταφέρνοντας να κρατήσει την ουσία του και να την αποδώσει σκηνικά με απόλυτα σύγχρονο ύφος, γνωρίζοντας πολύ καλά πώς να εκμοντερνίσει χωρίς να προδώσει ένα τέτοιο αριστούργημα. Συμπυκνώνει το έργο αφαιρετικά, αλλάζοντας τη σειρά των πράξεων, με αποτέλεσμα να επικεντρώνει τη δράση στις τελευταίες κρίσιμες ώρες του φυλακισμένου βασιλιά που συλλογίζεται για τη ματαιότητα της εξουσίας και τη σχετικότητα της ύπαρξης, θεωρώντας δεδομένο και λυτρωτικό το τέλος του.

Με τη βοήθεια ενός ευφυώς φωτισμένου από την Σεσίλια Τσελεπίδη σκηνικού πολυεργαλείου που αλλάζει συνεχώς μορφή και χρήση και μιας επιβλητικής παρουσίας που εμφανίζεται πότε στο φωτισμένο παράθυρο ως σταβλίτης και πότε στο κέντρο της σκηνής ως ζωντανό δέντρο (άριστος ο Αλέξανδρος Φιλιππόπουλος) και με τη συνοδεία ατμοσφαιρικών μουσικών και ήχων από τον νεαρό και υπερταλαντούχο Constantine, η σκηνοθέτης μετατρέπει τον πρωταγωνιστή της σε απόλυτο κέντρο της αφήγησης, σε μορφή που εμπεριέχει και τον Ριχάρδο και τους αντιπάλους του και συμπυκνώνει σε μια περφόρμανς που συνδυάζει κινησιολογική ακρίβεια σώματος και εκφραστικότητα λόγου μια κορυφαία απόδοση Σαιξπηρικού χαρακτήρα.

Ο Τάσος Νούσιας ως Ριχάρδος καταφέρνει να ενσαρκώσει και με το παραπάνω το σκηνοθετικό όραμα, ένας Ριχάρδος πότε δυνατός, πότε ευαίσθητος, πότε σοφός, πότε φοβισμένος, ένας ιδανικός εκπρόσωπος της πτώσης από την εξουσία που σέρνεται μέσα στο μισοσκόταδο της φυλακής ανακαλώντας την πορεία του προς το τέλος. Ο Σαιξπηρικός λόγος, από την υπέροχη ρέουσα προπολεμική μετάφραση του αείμνηστου δημοτικιστή Κ. Καρθαίου, αποδίδεται εκπληκτικά από τον Νούσια καθώς το σώμα του πάλλεται και μετατρέπεται σε εργαλείο απόλυτης κινησιολογικής ακρίβειας. Ο Τάσος Νούσιας, ένας ερμηνευτής, καταξιωμένος από καιρό, που ενθουσίασε κοινό και κριτικούς για την ακρίβεια και την υποβλητικότητα της ερμηνείας του ως Προμηθέας το 2015, εδώ αναμετράται μ’ έναν ακόμη εμβληματικό χαρακτήρα της παγκόσμιας δραματουργίας και δείχνει την υψηλή του κλάση.

Συνολικά, μια σπουδαία, εντελώς μοντέρνα προσέγγιση, ενός κλασσικού ρόλου και ενός διαχρονικού έργου απόλυτα κατάλληλη για το νεότερο κοινό της εποχής των θεαματικών θρύλων και των μετααποκαλυπτικών κινηματογραφικών ιστοριών.


Η ΥΠΟΘΕΣΗ

Η παράσταση ξεκινά από το τέλος του Σεξπηρικού έργου: Ο Ριχάρδος έχει χάσει το θρόνο του από τον αντίπαλό του τον Μπόλιμπροκ. Φυλακισμένος πια, απογυμνωμένος από αξιώματα και προνόμια, βιώνει το σκοτάδι και την απόλυτη μοναξιά. Ώσπου ένας απροσδόκητος επισκέπτης εμφανίζεται στο παράθυρο της φυλακής, βγάζοντάς τον από τον λήθαργο. Ισχυρίζεται πως είναι ο πρώην σταβλίτης του και γίνεται η αφορμή ώστε ο έκπτωτος βασιλιάς να ζήσει ξανά νοερά το ένδοξο παρελθόν του και ν’ αναλογιστεί το ζοφερό παρόν του. Φωνές από το παρελθόν αρχίζουν να ζωντανεύουν στη συνείδησή του. Ψευδαισθήσεις πλημμυρίζουν τον μικρόκοσμο της φυλακής του. Καθώς ο Ριχάρδος αναμετράται με τα αίτια του ξεπεσμού και της καθαίρεσής του, τον βλέπουμε να ταλαντεύεται μεταξύ παραληρήματος και διαύγειας, αμφιβολίας και αλαζονείας, χιούμορ και αυτολύπησης. Ο επισκέπτης, ο οποίος φαίνεται πως έχει μια μυστηριώδη δύναμη, προτρέπει τον Ριχάρδο ν' αντιμετωπίσει κατάματα τη θνητή αλλά και την ηθική του υπόσταση. Πλέον, αναζητά απάντηση σε μια τελευταία-ίσως την πιο καθοριστική-ερώτηση: «Τώρα που τα έχασα όλα, ποιος είμαι;». Και ενώ έχει χάσει τα πάντα και ο θάνατος πλησιάζει, ίσως τελικά μπορέσει να συναντήσει την ψυχή του.

ΟΙ ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ

Μετάφραση: Κ. Καρθαίος

Σκηνοθεσία-δραματουργία-σκηνογραφία: Marlene Kaminsky

Κατασκευή σκηνικού και σκηνικών αντικειμένων: Ρούλης και Γιώργος Αλαχούζος

Πρωτότυπη μουσική: Constantine

Σχεδιασμός φωτισμού: Σεσίλια Τσελεπίδη

Φωτογραφίες: Δημοσθένης Γαλλής

Κινηματογράφηση trailer : Γιώργος Γεωργόπουλος - Multivision

Εκτέλεση παραγωγής: Πάνος Αγγελόπουλος

Δημόσιες σχέσεις: Βάσω Σωτηρίου-WeWill

Socialmediamanager: Χριστίνα Αντωνοπούλου

Παίζουν: Τάσος Νούσιας, Αλέξανδρος Φιλιππόπουλος

Φωνή της Βασίλισσας: Μάιρα Μηλολιδάκη

ΙΝΦΟ

Ριχάρδος Β’- Το Ρέκβιεμ ενός Βασιλιά

Από 29 Σεπτεμβρίου μέχρι 11 Νοεμβρίου

Κάθε Τετάρτη και Σάββατο στις 21.00  και Κυριακή στις 19.00

Διάρκεια: 90 λεπτά

Τιμή εισιτηρίου: 10 ευρώ (προπώληση), 15 ευρώ (ταμείο), 12 ευρώ (ΑΜΕΑ, φοιτητικό, μαθητικό, )

Προπώληση στο www.viva.gr

ΘΕΑΤΡΟ Άλφα.Ιδέα

28ης Οκτωβρίου 37, Αθήνα, www.alfaidea.gr