Ο Ελευθέριος Βενιζέλος στο Θέατρο «Τέσσερις Εποχές Γιάννης Μόρτζος»

Γιάννης Μόρτζος, Γρηγόρης Χαλιακόπουλος, Γιούλη Ζήκου, Ελευθέριος Βενιζέλος

Μετά τη μεγάλη επιτυχία που συνάντησε στις αρχές του φθινοπώρου σε μεγάλα, επιλεγμένα φεστιβάλ σε όλη την Ελλάδα, ο Γιάννης Μόρτζος επιστρέφει στη δική του θεατρική στέγη, παρουσιάζοντας το έργο του Γρηγόρη Χαλιακόπουλου «Ελευθέριος Βενιζέλος» στο Θέατρο «Τέσσερις Εποχές – Γιάννης Μόρτζος».

ΤΟ ΕΡΓΟ

Είναι η πρώτη φορά που η ζωή και το έργο του μεγάλου πολιτικού άνδρα που σημάδεψε την ελληνική ιστορία του 20ου αιώνα, παρουσιάζεται με τη μορφή θεατρικού έργου στο κοινό. Ογδόντα χρόνια μετά το θάνατό του, οι θεατές θα έχουν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν την πορεία και τη δράση της ιστορικής αυτής προσωπικότητας, που ξεκίνησε με την Κρητική Επανάσταση, στη συνέχεια διπλασίασε τα σύνορα της Ελλάδας, κέρδισε δύο Βαλκανικούς Πολέμους και βρέθηκε κατά τον Α΄Παγκόσμιο Πόλεμο από την πλευρά των νικητών. Μέσα από μια αναμέτρηση με το χρόνο, η μορφή του Ελευθέριου Βενιζέλου περνά από σκηνή σε σκηνή φωτίζοντας γεγονότα, συμβάντα και άγνωστες πτυχές της ζωής του. Τα νεανικά του χρόνια, η Κρήτη, οι γυναίκες που αγάπησε, τα επιτεύγματα και τα λάθη των πολιτικών του επιλογών, οι νίκες και οι ήττες του, υφαίνονται θεατρικά μέσα από την σκηνοθετική δεινότητα του Γιάννη Μόρτζου, που συνάμα υποδύεται και τον μεγάλο πολιτικό άνδρα.

Όπως λέει ο μεγάλος πρωταγωνιστής «Με το έργο αυτό, πραγματώνεται μια επιθυμία μου κι ένα όνειρο πολλών ετών. Ο Ελευθέριος Βενιζέλος αποτελεί την σημαντικότερη πολιτική προσωπικότητα της σύγχρονης ιστορίας μας. Κι ο δικός μου σκοπός, είναι να αποδώσω τη ζωή και το έργο του με τη μεγαλύτερη δυνατή αντικειμενικότητα»

Η ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ

«Οι πολιτισμένοι λαοί κερδίζουν την εξουσία με την ψήφο των πολλών, κυβερνώνται με την ικανότητα των ολίγων και μεγαλουργούν με την πνοή του ενός».

Η παραπάνω ρήση του Ελευθέριου Βενιζέλου βρίσκεται στην προμετωπίδα και την ψυχή αυτού του νέου θεατρικού έργου για τον Εθνάρχη που οι νεότεροι έχουν φθάσει πλέον να γνωρίζουν από…το όνομα του αεροδρομίου της Αθήνας! Η πολυσχιδής δραστηριότητα αυτού του τεράστιου (σε παγκόσμιο επίπεδο) πολιτικού άνδρα, η διορατικότητά του αλλά και τα λάθη του και οι ανθρώπινες αδυναμίες του μπαίνουν στο μικροσκόπιο του συγγραφέα και επιχειρούν να συνθέσουν ένα πορτραίτο του δημόσιου και ιδιωτικού βίου αυτού που σφράγισε με τις αποφάσεις του τις τύχες του νεότερου Ελληνισμού.

Ιδανικός στο ρόλο του Εθνάρχη αποδεικνύεται ο Γιάννης Μόρτζος, αγαπημένος και αξιοσέβαστος δάσκαλος της θεατρικής τέχνης. Από την πρώτη στιγμή που πατάει το πόδι του στη σκηνή εμπνέει δέος στους θεατές και τους κάνει να ξεχνούν τον ερμηνευτή και να βρίσκονται ενώπιον ενός ιστορικού προσώπου μέσα από κάποια μαγική σχισμή του χρόνου.

Με τη βοήθεια της οθόνης πίσω από τη σκηνή στην οποία προβάλλονται εμβόλιμα επίκαιρα της εποχής, ζωντανεύει η Ελλάδα των αρχών του 20^ου αιώνα και «στρώνεται το χαλί» για να ξετυλιχτεί η εν πολλοίς άγνωστη ιδιωτική ζωή του Εθνάρχη. Ο πρώτος του γάμος που έληξε με τον πρόωρο θάνατο της αγαπημένης του Μαρίας Κατελούζου στη γέννα του Σοφοκλή (του μετέπειτα πολιτικού), ο δεύτερος γάμος του σε μεγάλη ηλικία με την ευκατάστατη Έλενα Σκυλίτση, η ιδιωτική ζωή στο Παρίσι, οι απόπειρες δολοφονίας του…

Εξαιρετικό το εύρημα της επικοινωνίας του Βενιζέλου με το φάντασμα της αγαπημένης του Μαρίας που έρχεται σε αντιδιαστολή με την εμφανή έλλειψη αγάπης προς τη δεύτερη σύζυγό του, την πλούσια ομογενή Έλενα που όμως αφιέρωσε με αγάπη τη ζωή της σ αυτόν. Το έργο προσπαθεί να είναι αρκετά αντικειμενικό με τον πολιτικό Βενιζέλο και δεν κρύβει τα λάθη και τις εμμονές του, χωρίς βέβαια να επιμένει σ αυτά. Ένα στοιχείο πάντως που ίσως έπρεπε να μετριασθεί είναι η υπερβολική και γρήγορη παράθεση ιστορικών γεγονότων που δεν προλαβαίνει να αφομοιώσει ο θεατής. Ίσως ο συγγραφέας έπρεπε να επιμείνει σε λιγότερα περιστατικά και να δώσει έμφαση στα πιο άγνωστα στοιχεία του ιδιωτικού βίου που διαμόρφωσαν τον πολιτικό. Έναν πολιτικό που αγαπήθηκε και μισήθηκε όσο κανένας στη νεότερη πολιτική ιστορία. Κι αυτό μας φέρνει σε μια από τις κορυφαίες σκηνές του έργου, την διήγηση της απόπειρας δολοφονίας του Βενιζέλου και της Έλενας στη Λεωφόρο Κηφισίας στο Μαρούσι το 1933. Μια απόπειρα που εξιχνιάστηκε αλλά δεν τιμωρήθηκε ποτέ. Μια σκηνή που αναδεικνύει την προσωπικότητα της Έλενας Βενιζέλου και υποκρύπτει ένα ολόκληρο άλλο έργο για τη ζωή και το έργο αυτής της χαρισματικά δοτικής γυναίκας που πρόσφερε πολλά στην πατρίδα της αν και ούτε γεννήθηκε ούτε μεγάλωσε σ αυτήν. Εξαιρετική η Γιούλη Ζήκου σηκώνει με επάρκεια το ερμηνευτικό βάρος αυτής της αξιοθαύμαστης προσωπικότητας. Αλλά και ο υπόλοιπος θίασος ανταποκρίνεται με ζήλο στις ερμηνευτικές προκλήσεις υπαρκτών προσώπων με προεξάρχοντα τον Βαγγέλη Πετρόπουλο στο ρόλο του έμπιστου γραμματέα του Βενιζέλου.

Συνολικά μια πολύ ενδιαφέρουσα παράσταση που η σημερινή διεθνής πολιτική συγκυρία καθιστά άκρως επίκαιρη και διαφωτιστική.

Στην πρεμιέρα την οποία παρακολουθήσαμε παρίστατο πλήθος παλαιών πολιτικών! Ελπίζω τα ιστορικά διδάγματα του έργου να τους βοήθησαν να κάνουν τη δική τους αυτοκριτική ώστε να αναδιαμορφώσουν την πολιτική τους πορεία ενώπιον των επερχόμενων εθνικών προκλήσεων.

ΟΙ ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ:

Συγγραφέας: Γρηγόρης Χαλιακόπουλος

Σκηνοθεσία: Γιάννης Μόρτζος

Σκηνικά – κοστούμια: Λαμπρινή Καρδαρά

Μουσική: Φίλιππος Περιστέρης

Video - οπτική απεικόνιση: Χριστίνα Οικονόμου

Φωτισμοί: Τάκης Ποδαρόπουλος

Βοηθός σκηνοθέτη: Ειρήνη Παπαδημητρίου

Φωτογραφίες: Δημήτρης Ασπιώτης

Γραφικά: Βαγγέλης Καλαϊτζής

ΠΑΙΖΟΥΝ ΟΙ ΗΘΟΠΟΙΟΙ:

Γιάννης Μόρτζος, Γιούλη Ζήκου, Νίκος Κανατάς, Βασίλης Σαμαριτάκης, Ελεάννα Πουλίδα, Μανώλης Γεραπετρίτης, Βαγγέλης Πετρόπουλος και η Τιτίκα Μαρίνου.