Γιώργος Ζογγολόπουλος: Αναδρομική έκθεση στο ΜΣΤ Άνδρου

Έκθεση ζωγραφικής, Καλές Τέχνες, Εικαστικά, ΜΣΤ Άνδρου, Ίδρυμα Γουλανδρή, Γιώργος Ζογγολόπουλος

Το Ίδρυμα Βασίλη και Ελίζας Γουλανδρή οργανώνει γι’ αυτό το καλοκαίρι μια αναδρομική έκθεση στο έργο του διακεκριμένου γλύπτη Γιώργου Ζογγολόπουλου. Παρότι ικανός χειριστής και του χρωστήρα και της γραφίδας, στη γλυπτική αφέθηκε με ασίγαστο πάθος, ενθουσιασμό και αφοσίωση και μέσω αυτής έγινε αποδεκτός και καθιερώθηκε ως ένας από τους σημαντικότερους γλύπτες της νεοελληνικής τέχνης.

Το εικαστικό αφιέρωμα στον Γιώργο Ζογγολόπουλο η ζωή του οποίου ταυτίστηκε με πάθος με την τέχνη του, είναι μια αναδρομή σε όλες τις κατηγορίες και πτυχές της ολότητας του έργου του. Αν και καθιερώθηκε αποκλειστικά ως διαπρεπής γλύπτης, υπήρξε παράλληλα και εμπνευσμένος αρχιτέκτονας του μοντέρνου κινήματος καθώς και προικισμένος χειριστής του χρωστήρα και της σχεδιαστικής γραφίδας.

Ξεπερνώντας τις δυσκολίες του Μεσοπολέμου, της εποχής εντός της οποίας καλλιτεχνικά ανδρώθηκε, μιας εποχής που υπήρξε ωστόσο από τις γονιμότερες για όλες τις μορφές, εκφράσεις και εκφάνσεις της τέχνης, επιχείρησε με γνώση, πράξη, τόλμη και πάθος έναν ιδιόμορφο εικαστικό λόγο, έναν ανανεωτικό επαναπροσδιορισμό θέσεων και αρχών, τοποθετώντας σε νέα βάση τη σχέση του χώρου με το αντικείμενο και τον ανθρωποκεντρισμό.

Ένας επιπλέον ανάπλους σε ένα έργο δύσληπτο, δύσμορφο και δύστροπο θα είχε περιορισμένης σημασίας λόγο αν δεν όριζε σκοπό του την διεύρυνση του ορίζοντα ανάγνωσης ώστε να διευκολύνεται η ευέλικτη ερμηνευτική προσέγγισή του. Αυτό επιτυγχάνεται εν μέρει από τα εμβριθή κείμενα τα οποία συγγράφουν έγκριτοι μελετητές και γνώστες του έργου του, και τα οποία δημοσιεύονται στον τόμο που πλαισιώνει την έκθεση, μια έκδοση με την αισθητική και εκδοτική αρτιότητα της Μικρής Άρκτου.

Με νέους τρόπους και υλικά, με επινοημένα σχήματα μιας νεωτερικής τυπολογίας, με προσωπικά εκφραστικά ιδιώματα, με προτάσεις αισθητικής αρτιότητας και πρωτοτυπίας και με την ελευθερία που του προσέφερε η αδέσμευτη από τους κανόνες και τα βάρη των συμβάσεων του παρελθόντος σχέση του, ο Γιώργος Ζογγολόπουλος ανασυνέταξε και αναμόρφωσε τον αρχικό νεανικό υπαινικτικό ρεαλισμό σε νεωτερικούς ευκλείδειους μετασχηματισμούς, σε σχήματα και μορφές αποδεκτές από τις απαιτήσεις του δικού του χρόνου και του ευρύτερου περιρρέοντος ανανεωτικού αιτήματος του νεωτερισμού.

Η έκθεση δομείται σε τέσσερις ενότητες:

Α) Την πρώιμη παραστατική περίοδο η οποία χαρακτηρίζεται από μια ρεαλιστική σχεδιαστική δυνατότητα

Β) Την υπαινικτική μόνο πιστότητα στο αντικείμενο και τις επιρροές του από τις νέες αισθησιοκρατικές επιταγές του Μοντερνισμού

Γ) Τις εγκαταστάσεις και την ένταξη τους στον υπαίθριο χώρο

Δ) Την ύστερη φάση της παντελούς απόρριψης των ρεαλιστικών αναφορών. Την περίοδο δηλαδή των γεωμετρικών ελεύθερων συνθέσεων των υδροκινητικών και φωτοκινητικών κατασκευών.

Αντιπροσωπευτικά έργα, όλων των ενοτήτων παρουσιάζονται στο αναδρομικό αφιέρωμα.

Η ζωή του Γιώργου Ζογγολόπουλου καλύπτει έναν πλήρη αιώνα (1903-2004) φυσικής παρουσίας, η δε καλλιτεχνική του δραστηριότητα υπερβαίνει την εβδομηκονταετή γόνιμη πρωτοποριακή παραγωγική παρουσία. Σε αντιστρόφως ανάλογη με την ηλικία του σχέση, διατήρησε μέχρι τέλους αμείωτο και ρωμαλέο το νεανικό του σφρίγος.

Από τα 100 χρόνια της φυσικής παρουσίας του στη ζωή ο Γιώργος Ζογγολόπουλος με ασίγαστη πλησμονή και ακάματη ενέργεια, τα εβδομήντα αφιέρωσε σε αυτό που είχε τάξει σκοπό της ζωής του, την Τέχνη. Αυτή που τον στήριξε να διαβεί το κατώφλι της αθανασίας