Dheepan– Dheepan: Ο άνθρωπος χωρίς πατρίδα

Παραγωγή: Γαλλία – 2015 

Διάρκεια: 110 λεπτά

Είδος: Κοινωνικό

Βαθμολογία: _{* * * *}

Σκηνοθεσία: Jacques Audiard

Πρωταγωνιστούν: Jesuthasan Antonythasan, Kalieaswari Srinivasan, Claudine Vinasithamby, Vincent Rottiers, Faouzi Bensaïdi, Marc Zinga.

Υπόθεση: Στη ρημαγμένη Σρι Λάνκα τελειώνει ο 25ετής εμφύλιος ανάμεσα στην Κυβέρνηση και τους εξεγερμένους αντάρτες Ταμίλ με ήττα των τελευταίων. Για να ξεφύγει από τη χώρα, ο Σιβαντάσαν, ένας πρώην στρατιώτης των Τίγρεων του Ταμίλ, βρίσκει μια νεαρή γυναίκα ερημωμένη από τον εμφύλιο και ένα ορφανό 9χρονο κορίτσι και παριστάνοντας την οικογένεια με πλαστά διαβατήρια, καταλήγουν πρόσφυγες λίγο έξω από το Παρίσι. Εκεί, στο προσφυγικό γκέτο που μαστίζεται από τις συμμορίες Αράβων εμπόρων ναρκωτικών, πρέπει να χτίσουν μια νέα ζωή μαζί, παρόλο που είναι παντελώς άγνωστοι μεταξύ τους. Δουλεύοντας σαν επιστάτης στα προσφυγικά, ο Σιβαντάσαν ανακαλύπτει δυστυχώς ότι η βία του πολέμου έχει απλά αντικατασταθεί από τη βία του περιθωρίου καθώς αναγκάζεται από τις συνθήκες να οδηγηθεί σε μια εκρηκτική λύση, ξυπνώντας μέσα του τον κοιμισμένο μαχητή.

Ο Ζακ Οντιάρ πάντα τοποθετεί την κάμερά του στο επίπεδο της ψυχής του ανθρώπου, ανεξάρτητα από χρώματα και θρησκείες. Εδώ καταπιάνεται με το φλέγον ζήτημα της προσφυγιάς, το υπ΄αρ.1 παγκόσμιο πρόβλημα-παρενέργεια της οικονομικής και εθνικής κρίσης που μαστίζουν την πλειονότητα των χωρών σήμερα. Οι πρόσφυγες του Οντιάρ είναι άτυχοι, εξαθλιωμένοι, ψυχικά διαταραγμένοι από τις κακουχίες αλλά πάνω από όλα άνθρωποι με προσωπικότητα, συναισθήματα και άποψη για την κατεύθυνση που θέλουν να πάρουν στη ζωή τους. Η ψυχή τους θρέφεται από την αγάπη για να ημερώσουν τα κορμιά σε μια κάποια μορφή κοινωνικής ομαλότητας όμως η βία (του ιμπεριαλισμού, του καπιταλισμού, του ρατσισμού αδιάφορο) διέπει όλο και περισσότερο τις παγκόσμιες κοινωνικές δομές: από τον εμφύλιο στο περιθώριο μια βάρκα δρόμος. Αυτή την πορεία διηγείται χαμηλότονα και υπόκωφα ο σπουδαίος Γάλλος δημιουργός σε αυτή την 7^η ταινία του που, εκ πρώτης όψεως, δεν γεμίζει το μάτι αλλά όσο περνάει η ώρα και μπαίνουμε στο πετσί των χαρακτήρων τόσο συμπάσχουμε και αγωνιούμε για την τύχη τους. Μέχρι το ονειρικό διφορούμενο φινάλε αυτής της εσωτερικής περιπέτειας…

Στον πρωταγωνιστικό ρόλο ένας αληθινός πρώην μαχητής Ταμίλ που έχει από χρόνια καταλήξει στη Δύση, όπου ανακάλυψε την καλλιτεχνική του φλέβα.  Σε ηλικία μόλις 16 ετών ο Τζεσουθασάν Αντονιθασάν κατατάχθηκε στους Τίγρεις του Ταμίλ (LTTE -Liberation Tigers of Tamil Eelam) στους οποίους υπηρέτησε ως στρατιώτης μέχρι τα 19. Μέσω Ταϋλάνδης έφθασε στη Γαλλία το 1993. Ήταν 25 ετών όταν έκανε αίτηση και έλαβε πολιτικό άσυλο. Επί χρόνια έκανε διαφορετικές και περίεργες δουλειές- υπάλληλος σε σουπερ μάρκετ, μάγειρας, καθαριστής, υπάλληλος στη EuroDisney— γράφοντας ταυτόχρονα με το ψευδώνυμο Shobasakthi. Μέχρι το 1997 συμμετείχε σε μια τροτσκιστική ομάδα στη Γαλλία ενώ έκτοτε αφοσιώθηκε στο συγγραφικό του έργο (άρθρα, θεατρικά, πολιτικά δοκίμια, λογοτεχνική κριτική κ.ά. α έργα του έχουν εκδοθεί κι έχουν διαδοθεί κυρίως στην Ινδία, τη Σρι Λάνκα και τους Ταμίλ της διασποράς). Το πρώτο του μυθιστόρημα με τίτλο GORILLA, το οποίο κυκλοφόρησε το 2001 και μεταφράστηκε στα Αγγλικά το 2008, είναι τα απομνημονεύματα του ως παιδί- στρατιώτης. Το μυθιστόρημα TRAITOR (2004), που επίσης μεταφράστηκε στα Αγγλικά, αφορά τη σφαγή 50 πολιτικών κρατουμένων από την κυβέρνηση της Σρι Λάνκα το 1983. Μετά από μια εξάμηνη παύση για τα γυρίσματα του DHEEPAN, επέστρεψε στο γράψιμο. Το τελευταίο του μυθιστόρημα για τη μεταπολεμική Σρι Λάνκα κυκλοφόρησε τον Ιούλιο.

Η υποκριτική του ικανότητα μέχρι το DHEEPAN, περιοριζόταν σε θέατρα που συμμετείχε ως νεαρός και σε προπαγανδιστικά θέατρα του δρόμου. Το 2010, είχε ένα ρόλο σε μια Ινδική ταινία για την οποία συνυπογράφει και το σενάριο, το THE DEAD SEA (SENGADAL) η οποία έπεσε θύμα της λογοκρισίας στην Ινδία, αλλά παρουσιάστηκε στο Φεστιβάλ Pêcheurs du monde της Γαλλίας το 2013.

Η συμπρωταγωνίστρια Σρινιβασάν Καλιεσβάρι έχει συμμετάσχει σε αμέτρητες σύγχρονες θεατρικές παραστάσεις ως ηθοποιός κι ενίοτε ως σκηνοθέτης ή τεχνικός. Έχει διδάξει θέατρο σε παιδιά και συμμετείχε σε θέατρα του δρόμου για ευαισθητοποίηση του κόσμου για διάφορα θέματα. Εργαζόταν ανέκαθεν στην Ινδία, και το DHEEPAN είναι ο πρώτος της ρόλος σε κινηματογραφική ταινία.

Ο ανταρτοπόλεμος στη Σρι Λάνκα κράτησε από το 1983 μέχρι το 2009 με μικρά διαλείμματα. Από τη μια οι Σριλανκέζοι του Νότου κι από την άλλη οι Ταμίλ του Βορρά που εξεγέρθηκαν ζητώντας ανεξαρτησία και δικαιώματα. Ο μακρόχρονος αυτός πόλεμος που κόστισε πάνω από 200 δις δολάρια, έληξε με ήττα των Ταμίλ παρά την αρχική υποστήριξή τους από την Ινδία και με σχεδόν 100 χιλιάδες νεκρούς εκατέρωθεν. 6 χρόνια μετά τη λήξη του, τίποτα δεν φαίνεται να καθησυχάζει τη διεθνή κοινότητα ότι η ένοπλη σύγκρουση είναι παρελθόν. Όσο υπάρχουν αυτές οι διαφορές, η ροή των προσφύγων θα τις μεταφέρει στο Ευρωπαϊκό έδαφος, ξυπνώντας μνήμες και αναδεύοντας συναισθήματα ανασφάλειας και μαζικά ψυχολογικά σύνδρομα.

Η ταινία του Ζακ Οντιάρ έρχεται την κατάλληλη στιγμή να θυμίσει το πρόβλημα και την προφανή αλλά όχι και εύκολη λύση του, «αρπάζοντας» αθόρυβα το Χρυσό Φοίνικα των Καννών από άλλες ίσως πιο ολοκληρωμένες δημιουργίες (λέγε με Σαούλ και Αστακό). Για φινάλε μια μικρή σύμπτωση: το Dheepan μοιράζεται με το θεαματικό Spectre τη χρήση της βερσιόν του Andrea Scholl του Nisi Dominus R608 του Βιβάλντι. Εκλεκτικές συγγένειες…  

Διανομή: Seven Films & Spentzosfilm

Στις αίθουσες από 19.11.15