Dede
Παραγωγή: Γεωργία/Κατάρ – 2017
Διάρκεια: 97 λεπτά
Βαθμολογία: * * * *
Είδος: Δράμα
Σκηνοθεσία: Mariam Khatchvani
Πρωταγωνιστούν: Natia Vibliani, George Babluani, Girshel Chelidze, Mose Khachvani, Nukri Khachvani.
Υπόθεση: 1992 Γεωργία, μόλις έχει τελειώσει ο πόλεμος. Η νεαρή Ντίνα ζει σε ένα απομακρυσμένο ορεινό χωριό εκεί όπου η παράδοση ρυθμίζει από αιώνες τη ζωή όλων. Ο παππούς της Ντίνα έχει κανονίσει ήδη τον γάμο της με τον Νταβίντ που μόλις έχει επιστρέφει από το μέτωπο. Μαζί του φέρνει και τον Γκέγκι, ένα συμπολεμιστή του κοντοχωριανό που του έσωσε τη ζωή. Ο όμορφος Γκέγκι όμως έχει συναντήσει παλιότερα τη Ντίνα και οι δύο νέοι είναι ερωτευμένοι χωρίς να ξέρουν ο ένας για τον άλλο. Η Ντίνα μοιραία θα βρεθεί αντιμέτωπη με τις «στεγανές» παραδόσεις της μικρής κοινωνίας της. Το τίμημα θα είναι τεράστιο…
Η Μάριαμ Χατσβάνι, σκηνοθέτης της πολυβραβευμένης μικρού μήκους ταινίας Dinola επεκτείνει τη θεματολογία εκείνης της τιμημένης από την Ευρωπαϊκή Ακαδημία ταινίας, κάνοντας ένα πολύ εντυπωσιακό ντεμπούτο στη μυθοπλασία μεγάλου μήκους με το Dede. Dede σημαίνει μητέρα, ένα πρόσωπο ιερό και πολύτιμο στα άγρια βουνά του Σβανέτι που οι λιγοστοί τους κάτοικοι τηρούν ακόμη αρχαίες πατριαρχικές παραδόσεις που έχουν διαμορφωθεί μέσα στους αιώνες από την τραχύτητα του βίου τους και την πολύμηνη απομόνωση από τον έξω κόσμο όταν πέφτει ο βαρύς χειμώνας του Καυκάσου. Στα ορεινά αυτά χωριά η τιμή της οικογένειας έχει τον πρώτο και μοναδικό λόγο ενώ η αγάπη είναι συναίσθημα άνευ σημασίας και χρησιμότητας. Στην περίπτωση της Ντίνα όμως η αγάπη είναι ανυποχώρητη και οδηγεί σε μια ανείπωτη τραγωδία τις ζωές των απλών χωρικών καθώς η κάθε πράξη του ερωτικού αυτού δράματος καταλήγει νομοτελειακά σε μια ανθρώπινη καταστροφή μέχρι να υπάρξει ένας κάποιος «από μηχανής θεός» που θα οδηγήσει την ψυχικά τραυματισμένη ηρωίδα στην έξοδο και το μέλλον, μέσα από μιας κάποιας μορφής οικογένεια-συμβιβασμό αγάπης και παράδοσης.
Το Dede δεν είναι μια φεμινιστική ταινία για την καταπίεση της γυναίκας από ένα οπισθοδρομικό πατριαρχικό καθεστώς ή τουλάχιστον δεν είναι μόνο αυτό. Είναι κυρίως μια ταινία για το βάρος της παράδοσης που συντρίβει ψυχές και ζωές (ανεξάρτητα αν είναι γυναίκες ή άντρες) και την ανάγκη προσαρμογής της στις επιταγές ενός σύγχρονου ανοικτού τρόπου ζωής.
Η σκηνοθετική προσέγγιση αυτής της τραγωδίας των βουνών είναι τουλάχιστον μεγαλοπρεπής, με υποβλητικά πλάνα της φύσης να αντανακλούν τον ψυχισμό των ηρώων καθώς όσο προχωράει ο τραχύς χειμώνας τόσο οι συμφορές πληθαίνουν και το κλίμα βαραίνει. Οι επιρροές από το λυρικό σινεμά του Μιχαήλ Κολατόζοφ αλλά και το σινεμά κοινωνικού παράλογου του Σενγκελάια, ενός άλλου μεγάλου Γεωργιανού δημιουργού των 80s, είναι εμφανείς και η νεαρή δημιουργός είναι βέβαιο ότι θα απασχολήσει σύντομα τα φώτα της διεθνούς δημοσιότητας. Ένα σημαντικό επίσης επίτευγμα της Χατσβάνι, που ενισχύει την αυθεντικότητα της ταινίας, είναι και η επιτυχημένη καθοδήγηση του ερασιτεχνικού (σχεδόν εξ ολοκλήρου) καστ, μεταξύ των οποίων και η πρωταγωνίστρια, αλλά και η χρήση της σπάνιας τοπικής διαλέκτου του Σβανέτι.
Με τη Χατσβάνι το Γεωργιανό σινεμά, που στο παρελθόν έδωσε έξοχα δείγματα μεγάλων σκηνοθετών όπως ο Γιοσελιάνι και ο Σενγκελάια, επανακάμπτει δριμύτερο!
Βραβεία-Υποψηφιότητες
Special Mention στο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Karlovy Vary 2017.
Βραβείο «εξαιρετικής κινηματογραφικής δημιουργίας κάτω από ακραίες συνθήκες φύσης και τοποθεσίας»- Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου, Fort Lauderdale US 2017
Jury Prize-Special Mention-Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Batumi ArtHouse 2017
Βραβείο πολιτιστικής διαφορετικότητας υπό την αιγίδα της UNESCO- Asia Pacific Screen 2017.
Δείτε εδώ συνέντευξη της Μάριαμ Χατσβάνι με την ευκαιρία της επίσκεψής της στην Αθήνα για την πρεμιέρα της ταινίας.
Διανομή: New Star
Στις αίθουσες από 21.12.17
